Δύο ακριβώς χρόνια συμπληρώνονται από την στιγμή που μετά βαΐων και κλάδων έγινε η παράδοση του λιμανιού της Ηγουμενίτσας στον Όμιλο Grimaldi παρόντος του ίδιου του Πρωθυπουργού και πλήθους υπουργών και βουλευτών.
Δύο χρόνια μετά η Ηγουμενίτσα… κηρύσσει πόλεμο στον Ιταλικό Όμιλο με αφορμή το master plan που ούτε λίγο ούτε πολύ μετατρέπει την περιοχή σε βιομηχανική ζώνη.
Το Δημοτικό Συμβούλιο Ηγουμενίτσας σε μία συνεδρίαση που αποτελεί υπόδειγμα σοβαρότητας και υπευθυνότητας, κατέληξε ομόφωνα σε θέσεις και προτάσεις και προσδιόρισε τα βήματα πάνω στα οποία θα κινηθεί προκειμένου να αποτρέψει τα σχέδια των Ιταλών.
Ο πρώτος κύκλος αντίδρασης θα είναι σε πολιτικό επίπεδο, ο δεύτερος σε νομικό με βάση την εθνική αλλά και την ενωσιακή νομοθεσία και ο τρίτος αγωνιστικός με κινητοποιήσεις και πιθανό κλείσιμο του λιμένα.
Η συζήτηση στο Δημοτικό Συμβούλιο
Το master plan του λιμένα παρουσιάστηκε πριν από μερικές ημέρες στην Επιτροπή Συντονισμού και Ανάπτυξης Λιμένων του Υπουργείου Εμπορικής Ναυτιλίας και άνοιξε τον ασκό του Αιόλου στην Θεσπρωτία.
Το Δημοτικό Συμβούλιο Ηγουμενίτσας παρουσία φορέων και εκπροσώπων της τοπικής κοινωνίας συζήτησε εκτενώς τα νέα δεδομένα που διαμορφώνονται και απειλούν να αλλάξουν εντελώς όχι μόνο την φυσιογνωμία του λιμανιού αλλά και της περιοχής.
Ο Δήμαρχος Ηγουμενίτσας, Παναγιώτης Νταής, τόνισε ότι η συζήτηση θα έπρεπε να είχε γίνει πριν από τη μεταβίβαση του λιμανιού, όταν υπήρχε η δυνατότητα να τεθούν δεσμεύσεις προς τον παραχωρησιούχο. «Μετά την παρουσίαση του master plan το μπαλάκι είναι στην κυβέρνηση. Χρειάζεται Προεδρικό Διάταγμα, και αυτό υπογράφουν υπουργοί. Ο στόχος μας είναι να εκφράσουμε τις αντιρρήσεις μας στα αρμόδια υπουργεία», σημείωσε, αφήνοντας ανοιχτό το ενδεχόμενο δυναμικών κινητοποιήσεων για την αποτροπή του σχεδίου.
Στο ίδιο μήκος κύματος κινήθηκε και ο Δήμαρχος Φιλιατών, υπογραμμίζοντας ότι η τοπική κοινωνία δεν έχει ενημερωθεί για τα σχέδια ανάπτυξης στη Σαγιάδα και θα βρίσκεται στο πλευρό της Ηγουμενίτσας σε κάθε απόφαση.
Ο επικεφαλής της μείζονος αντιπολίτευσης και πρώην δήμαρχος Γιάννης Λώλος χαρακτήρισε αποκαρδιωτικό το νέο master plan, υπογραμμίζοντας ότι δεν συνάδει με την τουριστική ανάπτυξη της περιοχής και δεν έχει «πράσινο αποτύπωμα». Ανέφερε ότι είναι απαράδεκτο να σχεδιάζεται ναυπηγοεπισκευαστική δραστηριότητα απέναντι από το Δρέπανο ή αποθήκες καυσίμων μέσα στο λιμάνι, επισημαίνοντας την ανάγκη για ένα λιμάνι υψηλής ποιότητας που θα δίνει ανάπτυξη στην περιοχή.
Ο Αντώνης Μπέζας τόνισε ότι οι προτάσεις της Grimaldi αποτελούν αιτία έντονων αντιδράσεων από την τοπική κοινωνία, αφού αποβλέπουν την μετατροπή του λιμανιού σε βιομηχανική ζώνη, και χαρακτήρισε πραξικόπημα την προσπάθεια αλλαγής της λειτουργίας του λιμανιού μετά την πώληση με εγκεκριμένο master plan. Πρότεινε νομικές ενέργειες ως βασικό μέσο αντίδρασης, ενώ υπογράμμισε την ανάγκη πολιτικής πίεσης στα αρμόδια υπουργεία.
Ο Γιάννης Στέφος, επικεφαλής της παράταξης «Κοινό των Ηπειρωτών», σημείωσε ότι το σχέδιο αποτελεί πολιτικό θέμα και ότι η ευθύνη ανήκει αποκλειστικά στην κυβέρνηση. «Το λιμάνι κινδυνεύει να μετατραπεί σε βούρκο. Πρέπει να αντιληφθούν όλοι ότι τα πράγματα είναι σοβαρά», τόνισε.
Στη συζήτηση συμμετείχαν επίσης ο πρώην δήμαρχος και διευθύνων του ΟΛΗΓ Ανδρέας Νταής, ο πρώην βουλευτής Μάριος Κάτσης, ο Πρόεδρος της Πανηπειρωτικής Μάκης Κιάμος, δημοτικοί σύμβουλοι, καθώς και εκπρόσωποι φορέων και συλλόγων.
Ο σχεδιασμός που προκαλεί αντιδράσεις
Συγκεκριμένες προβλέψεις του master plan είναι αυτές που προκαλούν τις μεγάλες αντιδράσεις στην Ηγουμενίτσας.
Οι σημαντικότερες αφορούν:
- Αποθήκευση καυσίμων (MGO, HFO, μεθανόλη): Κίνδυνοι διαρροών, πυρκαγιών, περιβαλλοντικής ρύπανσης και αθέμιτου ανταγωνισμού με τα τοπικά πρατήρια.
- Μαρίνα Ηγουμενίτσας: Απουσιάζει χρονοδιάγραμμα, φάσεις κατασκευής και εκσυγχρονισμού καταφυγίων (Σύβοτα, Πλαταριά, Σαγιάδα), καθώς και πρόβλεψη για υδατοδρόμιο.
- Διακίνηση χύδην φορτίων: Κίνδυνοι ρύπανσης, θορύβου, κυκλοφοριακής συμφόρησης, οπτικής υποβάθμισης και αρνητικών επιπτώσεων σε τουρισμό, αλιεία και δημοτικές υπηρεσίες.
- Εφοδιαστική βάση για γεωτρήσεις υδρογονανθράκων: Κίνδυνοι θαλάσσιας ρύπανσης και αλλαγής χαρακτήρα του λιμένα.
- Ναυπηγοεπισκευαστική μονάδα: Περιβαλλοντικοί και αισθητικοί κίνδυνοι, θόρυβος, επιβάρυνση δημόσιων υπηρεσιών, αρνητικές επιπτώσεις σε τουρισμό και αλιεία.
- Έλλειψη χώρων για υπηρεσίες δημοσίου ενδιαφέροντος: Υγειονομείο, έλεγχος εισαγόμενων φορτίων κ.α.
Δέκα βασικά σημεία αντιρρήσεων για το Master Plan του λιμανιού Ηγουμενίτσας
- Συμβατότητα με πολεοδομικό σχέδιο: Οι προτεινόμενες βαριές βιομηχανικές χρήσεις συγκρούονται με το Γενικό Πολεοδομικό Σχέδιο, το οποίο προστατεύει τον παραθαλάσσιο χώρο για ήπιες χρήσεις, κατοικία, αναψυχή και τουρισμό.
- Περιβαλλοντικές επιπτώσεις: Η μελέτη που συνοδεύει το σχέδιο είναι ανεπαρκής. Απαιτείται πλήρης Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, ώστε να αξιολογούνται ρύπανση, θόρυβος, φωτορύπανση και οι επιπτώσεις στη θαλάσσια βιοποικιλότητα, ιδιαίτερα σε προστατευόμενες περιοχές Natura 2000.
- Οικονομική επιβάρυνση του Δήμου: Οι νέες δραστηριότητες θα αυξήσουν τις ανάγκες των δημοτικών υπηρεσιών (καθαριότητα, συντήρηση οδών, φωτισμός) χωρίς να έχει προβλεφθεί χρηματοδότηση από τον παραχωρησιούχο.
- Σύγκρουση με τη βιώσιμη ανάπτυξη: Η ανάπτυξη βαρέων υποδομών υποβαθμίζει τον τουριστικό χαρακτήρα της πόλης και απειλεί την ποιότητα ζωής των κατοίκων.
- Κυκλοφοριακή πίεση και υποδομές: Η αύξηση φορτηγών και επιβατών θα προκαλέσει συμφόρηση στην Εγνατία, στην Ε.Ο. Ηγουμενίτσας – Πρέβεζας και στο αστικό δίκτυο, με σημαντικό κόστος συντήρησης για το Δήμο.
- Ρύπανση και κίνδυνοι για την υγεία: Η δημιουργία ναυπηγοεπισκευαστικής βάσης, σταθμού καυσίμων και υποδομών για χύδην φορτία ενέχει κινδύνους πυρκαγιάς, εκρήξεων και μόλυνσης αέρα, εδάφους και θάλασσας.
- Υποβάθμιση τουρισμού και αστικού προφίλ: Βιομηχανικές εγκαταστάσεις και σιλό θα αλλοιώσουν την αισθητική της παραλίας και θα πλήξουν την τουριστική ελκυστικότητα.
- Άνισος ανταγωνισμός και απειλή για τοπικές επιχειρήσεις: Σταθμοί ναυτιλιακών καυσίμων και βιομηχανικές εγκαταστάσεις θα δημιουργήσουν προνομιακές συνθήκες έναντι των τοπικών επιχειρήσεων, επηρεάζοντας αλιεία και υδατοκαλλιέργειες.
- Ανάγκη ουσιαστικής διαβούλευσης: Ζητείται πλήρης διαβούλευση με τοπικούς φορείς, σαφή χρονοδιαγράμματα για τη Μαρίνα και τα καταφύγια, καθώς και σεβασμός στις προτάσεις του Δήμου Ηγουμενίτσας.
- Οικονομική αντιστάθμιση και δημόσιο όφελος: Απαιτείται αύξηση του ειδικού αντισταθμιστικού τέλους για να καλυφθούν τα έξοδα συντήρησης και αναβάθμισης των δημοτικών υποδομών που επηρεάζονται από το Master Plan.
Ο «δεκάλογος» συμφωνήθηκε ομόφωνα και προστέθηκε μία ακόμη πρόταση, αυτή για νομικές ενέργειες στην Ελλάδα και την Κοινότητα, όπως είχε κατατεθεί από τoν Αντώνη Μπέζα.
