131 χρόνια από την ίδρυση του Ζωγραφείου Λυκείου Κωνσταντινούπολης, η εκπαιδευτική κοινότητα του ιστορικού σχολείου πραγματοποίησε ένα συμβολικό ταξίδι στην πατρίδα του μεγάλου Ηπειρώτη ευεργέτη και ιδρυτή του, Χρηστάκη Ζωγράφου. Το οδοιπορικό, δεύτερο στη σειρά μετά από αυτό του 2015, περιλάμβανε επισκέψεις σε ιστορικά σημεία των Ιωαννίνων, της Βορείου Ηπείρου και του Κεστορατίου.
Η αποστολή, αποτελούμενη από 32 μαθητές, εκπαιδευτικούς, αποφοίτους και φίλους του σχολείου, επισκέφθηκε τη Ζωσιμαία Σχολή, όπου φοίτησε ο Ζωγράφος, καθώς και τα πρώτα Ζωγράφεια Διδασκαλεία, αποτίοντας φόρο τιμής στον ευεργέτη που με το όραμά του καθόρισε τη σύγχρονη εκπαιδευτική ταυτότητα της ρωμιοσύνης της Πόλης.
Εκδηλώσεις, συνεργασίες και ιστορικές αναφορές
Το ταξίδι ξεκίνησε την Τρίτη 22 Απριλίου, με πρώτο σταθμό το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης Θεόδωρος Παπαγιάννης, όπου η αποστολή ξεναγήθηκε από τον ίδιο τον δημιουργό. Το βράδυ της ίδιας μέρας πραγματοποιήθηκε κεντρική εκδήλωση στον Πολιτιστικό Χώρο «Δημήτρης Χατζής» με θέμα «Γιάννενα – Κωνσταντινούπολη: Γέφυρες παιδείας και πολιτισμού τότε και τώρα», με τη συμμετοχή διακεκριμένων προσωπικοτήτων της εκπαίδευσης και της επιστήμης.
Ξεχωριστή στιγμή αποτέλεσε η επίσημη υποδοχή στο Δημαρχείο Ιωαννίνων, όπου ο δήμαρχος Θωμάς Μπέγκας υπογράμμισε τη σημασία της επίσκεψης, επισημαίνοντας πως «η ευεργεσία του Ζωγράφου δεν ήταν απλώς υλική, αλλά πράξη βαθιάς πίστης στη γνώση και στην πρόοδο».
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στο μαυσωλείο του Χρηστάκη Ζωγράφου στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών, το οποίο βρίσκεται σε κατάσταση εγκατάλειψης. Ο Δήμαρχος δεσμεύτηκε για την ανάληψη πρωτοβουλιών με σκοπό τη διάσωση του μνημείου.
Συγκινητικές στιγμές στην πατρίδα του ευεργέτη
Η αποστολή μετέβη και στην Αλβανία, με επισκέψεις στο Κεστοράτι – τόπο καταγωγής του Χρηστάκη Ζωγράφου – και στο Αργυρόκαστρο. Η υποδοχή από τους κατοίκους των γύρω περιοχών ήταν θερμή, με τραγούδια, παραδοσιακούς χορούς και αναφορές στον μεγάλο ευεργέτη. Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά ο Διευθυντής του Ζωγραφείου, Γιάννης Δεμιρτζόγλου, «η επίσκεψη ανέδειξε την ανάγκη διατήρησης της μνήμης και της ελληνικής παρουσίας σε περιοχές ιστορικής σημασίας».
Η περιοδεία συνεχίστηκε με επίσκεψη στους Βουλιαράτες και κατάθεση φόρου τιμής στους πεσόντες του Ελληνοϊταλικού πολέμου. Η συγκίνηση κορυφώθηκε όταν οι συμμετέχοντες έψαλαν όλοι μαζί το «Χριστός Ανέστη» στο ερημικό νεκροταφείο.
Εκπαιδευτικές και πολιτιστικές ανταλλαγές
Η αποστολή συμμετείχε επίσης σε πολιτιστικές και μουσικές δράσεις, όπως η συναυλία της Ορχήστρας Ποικίλης Μουσικής του Δημοτικού Ωδείου Ιωαννίνων και η βραδιά πολίτικης κουζίνας στον Ναυτικό Όμιλο Ιωαννίνων. Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε συνάντηση του Διευθυντή του Ζωγραφείου με την Πρύτανη του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, καθηγήτρια Άννα Μπατιστάτου, για πιθανές μελλοντικές συνεργασίες.
Η επίσκεψη ολοκληρώθηκε με περιηγήσεις στον αρχαιολογικό χώρο της Δωδώνης και στο Μέτσοβο, τόπο γέννησης των εθνικών ευεργετών Αβέρωφ και Τοσίτσα.
Το Ζωγράφειο σήμερα
Το Ζωγράφειο Λύκειο, ιδρυμένο το 1893 με δωρεά του Χρηστάκη Ζωγράφου, συνεχίζει να λειτουργεί αδιάλειπτα επί 131 έτη, με 73 μαθητές σήμερα. Παρά τις προκλήσεις, διατηρεί ζωντανή την ελληνική παιδεία στην Κωνσταντινούπολη, αποτελώντας φάρο πολιτισμού και συνέχειας της ρωμιοσύνης.
Ο διευθυντής του σχολείου, με λόγια γεμάτα νόημα, χαρακτήρισε το Ζωγράφειο ως «ένα αστέρι που λάμπει τη νύχτα», καλώντας όλους τους Έλληνες να συνεχίσουν να στηρίζουν αυτόν τον μοναδικό θεσμό.
