Τα πάνω κάτω στην αγορά εργασίας και στα εργασιακά δικαιώματα φέρνει το νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Εργασίας προκαλώντας αντιδράσεις της αντιπολίτευσης και των συνδικάτων. Ειδικότερα τα εργατικά σωματεία τονίζουν ότι το νέο σχέδιο νόμου σκοπό έχει να τελειώσει το οκτάωρο και να κάνει λάστιχο τον εργαζόμενο με 13 ώρες δουλειάς!

Σφοδρή είναι και η αντίδραση της ΓΣΕΕ, η οποία ζητά την άμεση απόσυρση διά στόματος του προέδρου της Γιάννη Παναγόπουλου, τονίζοντας ότι διαλύει το συλλογικό δίκαιο και το υποκαθιστά «με τον μεσαίωνα» της ατομικής διαπραγμάτευσης.

Συγκεκριμένα διευκρινίζει ότι στην πρόσφατη ενημερωτική συνάντηση με την υπουργό Εργασίας «ζητήσαμε να μην υπάρχουν στο νομοσχέδιο που επεξεργάζεται διατάξεις που πρέπει να είναι αποτέλεσμα κοινωνικού διαλόγου – διαπραγμάτευσης (ΣΣΕ, χρόνος εργασίας κ.ά.). Δυστυχώς, αντί της ενίσχυσης του κοινωνικού διαλόγου και αποκατάστασης του πλαισίου των ελεύθερων συλλογικών διαπραγματεύσεων, παρουσιάζεται ένα σχέδιο νόμου που διαλύει το συλλογικό δίκαιο».

Παράλληλα επισήμανε ότι: «Την ώρα που η κοινωνία βοά για τη διασπάθιση κοινοτικού χρήματος, που η ακρίβεια σαρώνει, που η στεγαστική κρίση μαίνεται, η κυβέρνηση και η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας ετοιμάζονται να φέρουν προς ψήφιση ένα σχέδιο νόμου το οποίο διαφημίζεται ως νομοθέτημα “για την προστασία των εργαζόμενων”, αποτελεί όμως την πιο κυνική παρέμβαση υπέρ πολύ συγκεκριμένων εργοδοτικών συμφερόντων».

Σε αυτό το πλαίσιο κάλεσε την κυβέρνηση και το υπουργείο Εργασίας να αποσύρουν αμέσως το νομοσχέδιο και να επιταχυνθούν οι διαδικασίες για την αποκατάσταση του πλαισίου των συλλογικών διαπραγματεύσεων. «Δεν θα επιτρέψουμε, σε όλες τις “πρωτιές” που απολαμβάνει η χώρα σε σχέση με τις συνθήκες ζωής και εργασίας των μισθωτών, να προστεθεί και το πιο απορρυθμισμένο εργατικό δίκαιο στην Ευρώπη» κατέληξε.

«Ελευθερία» των εργαζομένων!

Ωστόσο η υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης Νίκη Κεραμέως, επιχειρώντας να αλλάξει το κλίμα, παρουσίασε τις διατάξεις ως μέτρα που ενισχύουν την «ελευθερία» των εργαζομένων, υποστηρίζοντας ότι εργοδότες και εργαζόμενοι διαπραγματεύονται από ισότιμη θέση, ένα επιχείρημα που κρίνεται από πολλούς ως παραπλανητικό.

Την ίδια ώρα η υπουργός επισημαίνει ότι «το νέο εργασιακό νομοσχέδιο κάνει τρία πράγματα: απλοποιεί διαδικασίες και καταργεί γραφειοκρατία, φέρνει ρυθμίσεις που ενισχύουν τους εργαζόμενους και ενισχύει τους ελέγχους της Επιθεώρησης Εργασίας».

Μάλιστα, αναφορικά με την άδεια των εργαζομένων, δηλώνει:

«Σήμερα υπάρχει το να παίρνεις την άδειά σου όλη μαζί ή να τη σπας σε δύο κομμάτια. Η ρύθμιση που φέρνουμε δίνει μία μεγαλύτερη ελευθερία στον εργαζόμενο να καταθέσει ένα διαφορετικό αίτημα. Και αυτό θέλει συμφωνία από τα δύο μέρη. Το νομοσχέδιο δεν αναφέρει τίποτα για τις απολύσεις».

Τα κύρια σημεία του νομοσχεδίου

Επέκταση της δυνατότητας 13ωρης εργασίας κατόπιν «συμφωνίας» με έναν εργοδότη, υπό την προϋπόθεση ότι ο εργαζόμενος θα λαμβάνει την προβλεπόμενη προσαύξηση. Ωστόσο, η ακριβής διατύπωση του νόμου, ιδίως τα «ψιλά γράμματα», παραμένει υπό εξέταση, καθώς εγείρονται ερωτήματα για το κατά πόσο η «συμφωνία» θα είναι ελεύθερη ή θα επιβάλλεται από την πίεση του εργοδότη.

Επιπλέον το νομοσχέδιο εισάγει τις fast track προσλήψεις για εργασία ακόμα και δύο ημερών, μέτρο που ευνοεί κυρίως εποχικές επιχειρήσεις, επιτρέποντάς τους να καλύπτουν κενά με ελάχιστες δεσμεύσεις. Η ρύθμιση αυτή, ωστόσο, δεν περιλαμβάνει καμία πρόβλεψη για την προστασία των εργαζομένων, ενισχύοντας την επισφάλεια στην αγορά εργασίας.

Για το πλαίσιο των αδειών η υπουργός διευκρίνισε ότι η άδεια αναψυχής δεν μπορεί να ανακληθεί, αλλά επιτρέπει τη διευθέτησή της σε τέσσερα ίσα μέρη (μία εβδομάδα το καθένα) κατόπιν «συμφωνίας». Αυτό πρακτικά δίνει τη δυνατότητα στους εργοδότες να περιορίσουν τη διάρκεια της καλοκαιρινής άδειας, π.χ. από δεκαπενθήμερο σε μόλις μία εβδομάδα, εγείροντας ανησυχίες για την ελευθερία επιλογής των εργαζομένων.

Για πρώτη φορά το νομοσχέδιο θεσπίζει υπερωρίες στην εκ περιτροπής εργασία, μια μορφή μερικής απασχόλησης όπου ο εργαζόμενος εργάζεται λιγότερες ημέρες, εβδομάδες ή μήνες, αλλά με πλήρες ημερήσιο ωράριο. Η ρύθμιση αυτή, που δεν υπήρχε μέχρι σήμερα, ενισχύει την ευελιξία για τις επιχειρήσεις, αλλά αφήνει τους εργαζομένους εκτεθειμένους σε εντατικοποίηση.

Βέβαια η υπουργός διευκρίνισε ότι το πλαίσιο απολύσεων παραμένει αμετάβλητο, απορρίπτοντας φήμες για απολύσεις μέσω SMS. «Κανείς δεν θα απολύεται με ένα μήνυμα», τόνισε χαρακτηριστικά. Την ίδια ώρα, η απουσία ανακοινώσεων για πρόσληψη νέων επιθεωρητών εγείρει αμφιβολίες για την αποτελεσματικότητα των μέτρων.

Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση

Το ΚΚΕ εξέδωσε σκληρή ανακοίνωση, χαρακτηρίζοντας το νομοσχέδιο «αντεργατικό τερατούργημα». «Είναι προκλητικό να μιλάμε για 13ωρη εργασία την εποχή της Τεχνητής Νοημοσύνης, με τη δικαιολογία ότι το ζητούν οι εργαζόμενοι», ανέφερε το κόμμα, τονίζοντας ότι οι ελάχιστες μισθολογικές αυξήσεις συνοδεύονται από εξαντλητική εργασία, η οποία αυξάνει τα εργατικά ατυχήματα. Το ΚΚΕ κάλεσε τους εργαζομένους να αντιδράσουν με οργάνωση και αγώνα για την ακύρωση του νομοσχεδίου.

Ο Γιώργος Γαβρήλος, τομεάρχης Εργασίας του ΣΥΡΙΖΑ, κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι συνεχίζει την «αντεργατική πολιτική» της, προωθώντας «περισσότερες ώρες εργασίας, απλήρωτες υπερωρίες, επισφαλείς θέσεις εργασίας και μισθούς πείνας». Επισήμανε ότι το νομοσχέδιο εξυπηρετεί τα κέρδη των λίγων, ενώ βυθίζει τους εργαζομένους στην εξαθλίωση, και κάλεσε την κυβέρνηση να απαντήσει πώς το 13ωρο και η ευελιξία βελτιώνουν τη ζωή των εργαζομένων ή προσελκύουν πίσω τους νέους που έχουν μεταναστεύσει.

Το νομοσχέδιο αναμένεται να συζητηθεί σύντομα στη Βουλή, με την κοινωνία και τα συνδικάτα να προετοιμάζονται για δυναμικές αντιδράσεις, καθώς η ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων εντείνει την αβεβαιότητα και την πίεση στους εργαζομένους.