Την ανάγκη άμεσης θεσμοθέτησης οικολογικής παροχής νερού από το φράγμα των Πηγών του Αώου και την τροποποίηση της σχετικής νομοθεσίας για όλα τα μεγάλα φράγματα επισημαίνει με κοινοβουλευτική ερώτησή του ο πρόεδρος της Ελληνικής Λύσης Κυριάκος Βελόπουλος.
Ο Αώος ποταμός, που διασχίζει περιοχές υψηλής περιβαλλοντικής σημασίας στην Ήπειρο και αποτελεί έναν από τους τελευταίους ποταμούς ελεύθερης ροής στην Ευρώπη, παρουσιάζει πλέον έντονα σημάδια υποβάθμισης, σύμφωνα με στοιχεία που επικαλούνται κάτοικοι της περιοχής αλλά και διεθνείς περιβαλλοντικές οργανώσεις.
Όπως τονίζει στην ερώτησή του ο κ. Βελόπουλος, το τμήμα του Αώου κάτω από το φράγμα έχει σχεδόν εκλείψει, μετατρεπόμενο σε ρυάκι πλάτους μόλις 1,3 μέτρων. Η έλλειψη ροής νερού έχει οδηγήσει, σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες στο πλαίσιο της διεθνούς πρωτοβουλίας «Save the Blue Heart of Europe», σε σημαντικές υδρομορφολογικές αλλοιώσεις και απώλεια πολύτιμων βιοτόπων.
Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η μείωση της ιχθυοπανίδας, με είδη όπως η βαλκανική πέστροφα (Salmo farioides) –προστατευόμενο είδος βάσει της οδηγίας 92/43/ΕΟΚ– να απειλούνται με εξαφάνιση.
Η κατάσταση επιδεινώνεται κατά τους θερινούς μήνες, όταν η ροή του νερού είναι ελάχιστη και οι θερμοκρασίες αυξάνονται, δημιουργώντας συνθήκες ακατάλληλες για τη διατήρηση των υδρόβιων οργανισμών.
Ο ποταμός ρέει μέσα από τρεις προστατευόμενες περιοχές του δικτύου Natura 2000 και εντός των ορίων του Εθνικού Πάρκου Βόρειας Πίνδου, κάτι που εντείνει την ανάγκη για άμεση θεσμική θωράκιση. Όπως αναφέρει ο βουλευτής, η διατήρηση της οικολογικής παροχής είναι κρίσιμη όχι μόνο για την προστασία του περιβάλλοντος, αλλά και για τη σύνδεση του ποταμού με τον τοπικό πολιτισμό και τις κοινωνίες που εξαρτώνται από αυτόν.
Ο κ. Βελόπουλος καλεί τους Υπουργούς Περιβάλλοντος και Εσωτερικών να απαντήσουν εάν προτίθενται να ικανοποιήσουν το αίτημα των κατοίκων για θεσμοθέτηση καθεστώτος οικολογικής παροχής στο φράγμα των πηγών του Αώου και να εξετάσουν την τροποποίηση της νομοθεσίας ώστε να επεκταθεί η υποχρέωση αυτή και στα μεγάλα φράγματα, κατά τα πρότυπα των Μικρών Υδροηλεκτρικών Έργων (ΜΥΗΕ).
