Αλγεινή εντύπωση προκαλεί η απάντηση της Υπουργού Πολιτισμού Λίνας Μενδώνη σε ερώτηση του βουλευτή Πρέβεζας Κώστα Μπάρκα, για την χρηματοδότηση και την αποκατάσταση σημαντικών μνημείων στο Τρίκαστρο.
Το Υπουργείο δεν έχει πρόθεση να διαθέσει ούτε ένα ευρώ και παραπέμπει για την πολυδάπανη συντήρηση στην Μητρόπολη Πρέβεζας!!!
Συγκεκριμένα, πρόκειται για τον ναό Κοίμησης της Θεοτόκου, τρίκλιτη βασιλική του όψιμου 19ου αιώνα, και το οστεοφυλάκιό του, που έχουν χαρακτηριστεί ως ιστορικά διατηρητέα μνημεία από το 1997, καθώς και τον μικρό ναό του Προφήτη Ηλία, χαρακτηρισμένο από το 1962 ως ιστορικό διατηρητέο μνημείο.
Μετά τη σεισμική δραστηριότητα που έπληξε την περιοχή το Μάρτιο του 2020, η Εφορεία Αρχαιοτήτων Πρέβεζας διενήργησε άμεση αυτοψία, διαπιστώνοντας σημαντικές ζημιές και στα δύο μνημεία.
Με πόρους του Υπουργείου Πολιτισμού, η Εφορεία προχώρησε σε άμεσες σωστικές επεμβάσεις στις τοιχογραφίες του ναού Προφήτη Ηλία και εκπόνησε μελέτες στερέωσης και για τα δύο μνημεία. Οι μελέτες εγκρίθηκαν τον Δεκέμβριο του 2020 από το Τοπικό Συμβούλιο Μνημείων Ηπείρου.
Στη συνέχεια, η Ι.Μ. Νικοπόλεως & Πρεβέζης, ως κύριος του ναού Κοίμησης Θεοτόκου, προχώρησε με τη συνδρομή της Εφορείας σε εργασίες όπως καθαρισμό καταπεσμένων λίθων, διάσωση της ξύλινης οροφής και αντιστήριξη των ανατολικών τόξων των κλιτών.
Όσον αφορά τον ναό του Προφήτη Ηλία, η εκτέλεση της μελέτης προϋποθέτει υποβολή στατικών υπολογισμών, τα οποία έχει αναλάβει η Εκκλησιαστική Επιτροπή και αναμένεται να κατατεθούν στις αρμόδιες υπηρεσίες για έλεγχο και έγκριση.
Σε ό,τι αφορά την οικονομική ενίσχυση για την πλήρη αποκατάσταση, σύμφωνα με την απάντηση της Υπουργού, η ευθύνη ανήκει στον κύριο του μνημείου, δηλαδή τη Μητρόπολη, η οποία πρέπει να αναλάβει τις εργασίες συντήρησης ή στερέωσης με δικά της έξοδα, υπό την εποπτεία του Υπουργείου Πολιτισμού.
Το Υπουργείο, από την πλευρά του, αναλαμβάνει την επιστημονική και τεχνική εποπτεία, ώστε να διασφαλιστεί η τήρηση των προστατευτικών διατάξεων και να στηριχθεί η ορθή εκτέλεση των εργασιών.
Κώστας Μπάρκας: «Το Υπουργείο Πολιτισμού συνειδητά εγκαταλείπει τα ιστορικά μνημεία του Τρικάστρου (Γόρανα) Πρέβεζας.»
Με αφορμή την απάντηση του Υπουργείου Πολιτισμού στην ερώτηση που κατέθεσε για την διάσωση των ιστορικών μνημείων του Τρικάστρου (Γόρανα), ο βουλευτής Πρέβεζας Κώστας Μπάρκας σε γραπτή ου δήλωση μιλά για συνειδητή εγκατάλειψη των ιστορικών μνημείων.
«Η τοπική κοινωνία του Τρικάστρου (Γόρανα) Πρέβεζας εκφράζει την έντονη ανησυχία της για την τύχη δύο σημαντικών μνημείων της περιοχής, του ναού του Προφήτη Ηλία (1706) και του ναού Κοίμησης της Θεοτόκου (19ος αι.), τα οποία παραμένουν σε κίνδυνο κατάρρευσης πέντε χρόνια μετά τον σεισμό του 2020 και σε κατάσταση εγκατάλειψης.
Ο κ. Μπάρκας επισημαίνει ότι τα ιστορικά μνημεία –ο ναός του Προφήτη Ηλία (1706) και ο ναός Κοίμησης της Θεοτόκου (19ος αι.)– που υπέστησαν σοβαρές ζημιές από τον σεισμό του 2020, παραμένουν σε κίνδυνο κατάρρευσης. Αν και έγιναν ορισμένες σωστικές επεμβάσεις, η πορεία αποκατάστασης παραμένει στάσιμη. Το κύριο ζήτημα της χρηματοδότησης των απαιτούμενων στατικών μελετών και εργασιών, πέντε χρόνια μετά, παραμένει άλυτο. Το Υπουργείο Πολιτισμού πετά το «μπαλάκι» της ευθύνης στην τοπική Μητρόπολη και την Εκκλησιαστική Επιτροπή, οι οποίες έχουν ήδη δηλώσει ότι αδυνατούν να καλύψουν το κόστος.
Ο Βουλευτής τονίζει, ότι η διατήρηση και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς δεν είναι μόνο ζήτημα ιστορικής ευθύνης, αλλά και ουσιαστικός μοχλός κοινωνικής συνοχής και τοπικής ανάπτυξης. Η πολιτεία δεν μπορεί να περιορίζεται σε τυπικές διαδικασίες εποπτείας και σε «επιστημονική συνδρομή εφόσον ζητηθεί», επικαλούμενη τον νόμο μόνο όταν πρόκειται να αποποιηθεί των ευθυνών της, όταν τα μνημεία αυτά ρημάζουν και βρίσκονται σε άμεσο κίνδυνο κατάρρευσης. Οφείλει να σταθεί αρωγός στην προσπάθεια προστασίας και διάσωσης των μνημείων και να συνεργαστεί με την Εκκλησιαστική Επιτροπή και τη Μητρόπολη Πρεβέζης, που αδυνατούν να επωμιστούν το βάρος μιας τόσο δαπανηρής διαδικασίας, ώστε τα μνημεία του Τρικάστρου (Γόρανα) Πρέβεζας να διασωθούν και να συνεχίσουν να αποτελούν ζωντανό κύτταρο πολιτισμού και παράδοσης.
Υπογραμμίζει, ότι ως φορολογούμενοι πολίτες αυτού του κράτους, οι κάτοικοι του Τρικάστρου(Γόρανα) δεν αποδέχονται τη μετακύλιση ευθυνών σε φορείς που δεν διαθέτουν τα μέσα και τους χρηματοδοτικούς πόρους και απαιτούν από την πολιτεία:
• Άμεση εξασφάλιση χρηματοδότησης για τις αναγκαίες στατικές μελέτες και εργασίες πλήρους αποκατάστασης.
• Ένταξη των έργων σε χρηματοδοτικά προγράμματα (ΕΣΠΑ, Ταμείο Ανάκαμψης, ΠΔΕ).
• Έμπρακτη ανάληψη της κρατικής ευθύνης για την προστασία της πολιτιστικής κληρονομιάς του Τρικάστρου( Γόρανα)Πρέβεζας, που αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα της πολιτιστικής ταυτότητας της Ηπείρου.
Καταλήγοντας ο κ. Μπάρκας διαβεβαιώνει, ότι η τοπική κοινωνία δεν θα δεχτεί την απαξίωση της ιστορίας της. Η αδιαφορία του Υπουργείου Πολιτισμού θα μείνει καταγεγραμμένη ως συνειδητή εγκατάλειψη μνημείων μοναδικής ιστορικής και πολιτιστικής αξίας.»