Με τα στοιχεία του Ευρωπαικού Οργανισμού Περιβάλλοντος για την ατμοσφαιρική ρύπανση, τα μικροσωματίδια και τις συνέπειες στην ανθρώπινη υγεία επανέρχεται η παράταξη «Κοινό των Ηπειρωτών» με επικεφαλής τον Γιάννη Στέφο στο πρόβλημα της αιθαλομίχλης.
Τα PM2.5 αποτελούν τον πιο επικίνδυνο ατμοσφαιρικό ρύπο για την ανθρώπινη υγεία, καθώς διεισδύουν βαθιά στους πνεύμονες και σχετίζονται με καρδιαγγειακά νοσήματα, εγκεφαλικά, καρκίνο του πνεύμονα και σοβαρές αναπνευστικές παθήσεις. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει θέσει ως ασφαλές όριο την ετήσια μέση συγκέντρωση των 5 μg/m³.
Ιωάννινα: Στις 754 από τις 761 πόλεις της Ευρώπης
Ιδιαίτερα ανησυχητική είναι η εικόνα για τα Ιωάννινα, σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία του EEA (Ιούλιος 2025):
- 754η θέση ανάμεσα σε 761 ευρωπαϊκές πόλεις
- Στο χειρότερο 10% της Ευρώπης ως προς την ποιότητα του αέρα
- Μέση ετήσια συγκέντρωση PM2.5: 23,5 μg/m³ – σχεδόν πέντε φορές πάνω από το όριο του ΠΟΥ
Η κατάσταση επιβαρύνεται από τη γεωμορφολογία της περιοχής, τις μετεωρολογικές συνθήκες, την κυκλοφορία στο κέντρο της πόλης και τις περιορισμένες αστικές συγκοινωνίες. Ωστόσο, σύμφωνα με επιστημονικά δεδομένα, ο σημαντικότερος παράγοντας ρύπανσης είναι η καύση ξύλου και πέλετ για θέρμανση, ιδιαίτερα από Οκτώβριο έως Απρίλιο.
Σε περιόδους αιχμής, οι ημερήσιες τιμές PM2.5 ξεπερνούν ακόμη και τα 100 μg/m³, επίπεδα επικίνδυνα για παιδιά, ηλικιωμένους και ευάλωτες ομάδες.
Κάλεσμα για άμεση κυβερνητική παρέμβαση
Το «Κοινό των Ηπειρωτών» επισημαίνει ότι δεν είναι εφικτό – ούτε δίκαιο – να ζητηθεί από τα νοικοκυριά να σταματήσουν τη χρήση ξύλου, καθώς το υψηλό ενεργειακό κόστος και τα χαμηλά εισοδήματα περιορίζουν τις επιλογές θέρμανσης.
Τονίζεται ότι το κράτος οφείλει να διασφαλίσει πρόσβαση σε καθαρότερες μορφές ενέργειας, να ενισχύσει τις Ενεργειακές Κοινότητες και να λάβει μέτρα που θα προστατεύουν τη δημόσια υγεία χωρίς να στερούν από τους πολίτες το δικαίωμα στη θέρμανση.
Το κίνημα ζητά:
- Επιδότηση ηλεκτρικής ενέργειας και πετρελαίου θέρμανσης για όλους τους κατοίκους των Ιωαννίνων.
- Δωρεάν ηλεκτρικό ρεύμα για ευάλωτα νοικοκυριά κατά τη χειμερινή περίοδο.
- Σχέδιο Καθαρού Αέρα για τα Ιωάννινα, με στόχους, χρονοδιάγραμμα και δημόσια παρακολούθηση.
Όπως υπογραμμίζεται, η μακροχρόνια έκθεση στα PM2.5 αποτελεί έναν από τους πιο τεκμηριωμένους παράγοντες πρόωρης θνησιμότητας διεθνώς. Η κατάσταση στα Ιωάννινα θεωρείται κρίσιμη και απαιτεί, σύμφωνα με την ανακοίνωση, άμεση κυβερνητική δράση.
«Η ποιότητα του αέρα και η πρόσβαση στη θέρμανση δεν αποτελούν πολυτέλεια», σημειώνεται. «Είναι ζήτημα δημόσιας υγείας και ανθρώπινης αξιοπρέπειας».
