Με συνολικές παροχές και φοροελαφρύνσεις ύψους 1,76 δισ. ευρώ, ο Προϋπολογισμός 2026 που παρουσίασε το Υπουργείο Οικονομικών επιχειρεί να δώσει «ανάσα» στο διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και να στηρίξει τη σταθερότητα της οικονομίας. Σύμφωνα με την κυβέρνηση, τα μέτρα θα ωφελήσουν περίπου 4 εκατομμύρια φορολογούμενους, με έμφαση στη μεσαία τάξη, τις οικογένειες και τους νέους εργαζόμενους.

Φορολογικές αλλαγές και ανακούφιση για μισθωτούς και συνταξιούχους

Οι αλλαγές στην κλίμακα εισοδήματος και η σταδιακή κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε μικρούς οικισμούς σημαίνουν ότι πολλοί μισθωτοί και συνταξιούχοι θα δουν από τον Ιανουάριο μεγαλύτερα καθαρά ποσά. Ωστόσο, το δημοσιονομικό όφελος περιορίζεται από την αύξηση των συνολικών φορολογικών εσόδων κατά 2,65 δισ. ευρώ, κυρίως λόγω των έμμεσων φόρων. Ο ΦΠΑ και οι ειδικοί φόροι κατανάλωσης εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 40,8 δισ. ευρώ, αυξημένοι κατά 4,5%.

Στην πράξη, αυτό σημαίνει ότι ενώ οι πολίτες θα λαμβάνουν επιστροφές φόρου εισοδήματος, οι τιμές στα σούπερ μάρκετ, τη βενζίνη και τις υπηρεσίες εστίασης θα παραμείνουν υψηλές – οι βασικοί «αιμοδότες» του Δημοσίου.

Επενδύσεις 17 δισ. ευρώ – Ανάπτυξη και δημιουργία θέσεων εργασίας

Ο Προϋπολογισμός προβλέπει επενδύσεις 17 δισ. ευρώ, αύξηση περίπου 8% σε σχέση με το 2025, με έργα σε υποδομές, ψηφιακό μετασχηματισμό, ενέργεια και πράσινη μετάβαση. Η υλοποίησή τους αναμένεται να δημιουργήσει χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας και να ενισχύσει μισθούς σε τεχνολογικούς και κατασκευαστικούς κλάδους, δίνοντας ανάσα ακόμη και σε περιοχές της περιφέρειας που παραδοσιακά υπολείπονται σε ανάπτυξη.

Ωστόσο, το θετικό σενάριο εξαρτάται από την αποτελεσματική αξιοποίηση κοινοτικών κονδυλίων και του μηχανισμού RRF, με αυστηρές προθεσμίες και γρήγορη υλοποίηση έργων. Καθυστερήσεις ή τεχνικά εμπόδια θα μπορούσαν να περιορίσουν την απορρόφηση των θέσεων εργασίας και να επηρεάσουν αρνητικά τα εισοδήματα των νοικοκυριών.

Ποιοι κερδίζουν – ποιοι χάνουν

Κερδίζουν:

• Μισθωτοί & συνταξιούχοι μεσαίας τάξης: Μεγαλύτερα καθαρά εισοδήματα, ανακούφιση από ΕΝΦΙΑ.
• Νέες οικογένειες & γονείς: Ενισχυμένη πρόνοια, σχολεία, παιδικοί σταθμοί, επιδόματα.
• Μικρές επιχειρήσεις & ελεύθεροι επαγγελματίες: Κίνητρα για επενδύσεις, ψηφιακή αναβάθμιση, λιγότερη γραφειοκρατία.
• Εργαζόμενοι σε τεχνολογία, κατασκευές, ενέργεια: Νέες θέσεις εργασίας και προοπτικές αύξησης μισθών.

Χάνουν / Μπαίνουν σε ρίσκο:

• Νοικοκυριά με υψηλή κατανάλωση: Οι έμμεσοι φόροι αυξάνονται 4,5%, διατηρώντας υψηλές τιμές σε αγαθά και καύσιμα.
• Χαμηλά ή ασταθή εισοδήματα: Τα οφέλη μπορεί να εξανεμιστούν από ανατιμήσεις.
• Τομείς με χαμηλή ζήτηση: Εάν οι επενδύσεις καθυστερήσουν, οι μισθολογικές αυξήσεις δεν είναι δεδομένες.
• Μισθωτοί του Δημοσίου: Περιορισμένες αυξήσεις λόγω πίεσης στο κρατικό μισθολόγιο.
• Νοικοκυριά με στεγαστικά δάνεια: Υψηλά επιτόκια μειώνουν τα οφέλη από τις φοροελαφρύνσεις.

Συμπέρασμα

Ο Προϋπολογισμός 2026 προσφέρει ορατή ανάσα σε μισθωτούς, οικογένειες και επιχειρήσεις, με μέτρα κοινωνικής στήριξης και σημαντικές επενδύσεις, αλλά η αποτελεσματικότητά του εξαρτάται από την υλοποίηση των έργων και την παρακολούθηση των δημοσιονομικών ροών. Το θετικό πρόσημο στην τσέπη των πολιτών μπορεί να επηρεαστεί από ανατιμήσεις και καθυστερήσεις στις επενδύσεις, κρατώντας την καθημερινότητα υπό πίεση.