Σπουδαία πολιτιστική προσφορά στον τόπο, στον ιστορικό του παρόντος και του μέλλοντος συνιστά ο «ποιμένων λόγος». Μια έκδοση του δήμου Βορείων Τζουμέρκων με συγγραφέα τον πραμαντιωτη φιλόλογο και λάτρη της ποιμενικής ζωής, Νίκο Καρατζενη.
Το βιβλίο «ποιμένων λόγος» που παρουσιάστηκε εν μέσω προεκλογικών εκδηλώσεων δεν περνά απαρατήρητο. Ίσα -ίσα που χαρακτηρίζεται ως ένα σημαντικό λεξικό, ερμηνευτικό και αρκούντως περιγραφικό για την κάθε έννοια, εικονογραφημένο, με 4.700 λήμματα. Η συγγραφή του απαίτησε πέντε χρόνια ακάματης ενασχόλησης και έρευνας καθώς η ομηρική προέλευση πολλών λέξεων η διατήρηση ορισμένων άλλων από εποχής γραμμικής Α και Β λειτούργησαν ως κινητήρια δύναμη για τον συγγραφέα.
Ο Νίκος Καρατζενης είναι λεπτομερής στην ανάλυση κάθε φράσης. Στοιχειοθετεί καλά κάθε προέλευση, λαμβάνει υπόψη κάθε διαφορετική πιθανή εκδοχή. Παραδείγματα από το λεξικό των ποιμένων: απίστομα= ξαπλωμένος στο έδαφος με το πρόσωπο σε επαφή με το χώμα. Από την πρόθεση επι και το ομηρικό «στόμα», επιστομα, απίστομα, απιστομαω= αναποδογυρίζω. Ομ.Ιλ.ΙΙ.410. «καδ’ δ’ αρ’ επιστομ’ εωσε: και έπειτα τον έσπρωξε τ’ απίστομα.
Ερμολασια= απέραντη ερημιά. Σύνθετη λέξη από το «έρημος» και το αρχαίο ελληνικό ρήμα «ελαύνω: προχωρώ, κινούμαι προς τα εμπρός, επελαύνω, επέλαση, παρελαύνω, παρέλαση. Επομένως έρημος και έλαση = ερημελαση, ερημολαση, ερμολασια. Η κατάληξη -ια για να τονιστεί η απεραντοσύνη της ερημιάς και της μοναξιάς που ένιωθε ο μοναχικός ποιμένας. Θέλει να δηλώσει πως ο λησμονημένος στα κράσπεδα των βουνών ποιμένας αισθανόταν, ότι έβλεπε με τα μάτια του ζωντανή την ερημιά να περπατάει, να έρχεται προς το μέρος του και να τον ζώνει…
Προλογίζοντας το βιβλίο ο δήμαρχος Β. Τζουμέρκων Γιάννης Σεντελές επεσήμανε πως «μέσα από τις σελίδες του αναδύονται εκτός από τα ιστορικά, λαογραφικά στοιχεία και η ποίηση με τον παλμό της σκληρής αλλά μαγευτικής ενίοτε ποιμενικής περιπέτειας». Εξέφρασε επίσης τον καημό να γίνει μια ανάλογη συγγραφική δουλειά για τους «κουδαραιους» μαστορους των Τζουμέρκων.
Κολακευτικά για το βιβλίο εκφράστηκε στην παρουσίαση του κι ο πρώην πρύτανης κ. Καψάλης με τον φιλόλογο Β. Τάτση μιλώντας για «ειρηνική και πολιτισμένη αντίσταση στον ολοκληρωτισμό της βιομηχανίας του θεάματος και του αφελληνισμού των παγκοσμιοποιημενων καιρών μας».
Ο συγγραφέας υπήρξε απολαυστικός και κατά την παρουσίαση της δουλειάς του, πείθοντας στο έπακρο πόσο βιωματική είναι και πόσο αθεράπευτα εραστής της Πίνδου και των κοπαδιών της παραμένει ο ίδιος.
