Ένας χορός συμφερόντων φαίνεται ότι στήθηκε γύρω από τις σήραγγες της Εγνατίας Οδού.. Το ελληνικό δημόσιο από το 2020 δεν κατάφερε να τις πιστοποιήσει και αυτό με μαθηματική ακρίβεια οδηγεί στην τροποποίηση των όρων της σύμβασης παραχώρησης αφού ο παραχωρησιούχος, στην προκειμένη περίπτωση η ΤΕΡΝΑ, θα αναλάβει την ολοκλήρωση της διαδικασίας.
Πρακτικά αυτό σημαίνει λιγότερα χρήματα για το δημόσιο.. Ήδη πολύ μιλούν για έκπτωση κατά 300 εκατομμύρια από το αρχικό τίμημα, το 1,2 δις δηλαδή που είχε προκύψει από τον διαγωνισμό.
Σύμφωνα με τον Σύλλογο Εργαζομένων στην Εγνατία ΑΕ, οι προτεινόμενες αλλαγές στις συμβάσεις παραχώρησης δεν περιορίζονται σε τυπικές διαδικασίες αδειοδότησης, αλλά μεταθέτουν σημαντικές ευθύνες και οικονομικό βάρος από τον παραχωρησιούχο στο δημόσιο.
Τι προβλέπει η νέα αδειοδότηση
Στο πλαίσιο της διαδικασίας αδειοδότησης σε κατηγορία Ε, 16 από τις 35 μεγάλες σήραγγες της Εγνατίας Οδού απαιτούσαν αναβάθμιση εξοπλισμού σύμφωνα με τις απαιτήσεις της αρμόδιας Διοικητικής Αρχής Σηράγγων. Τα έργα έχουν ολοκληρωθεί σε ποσοστό περίπου 90% και αναμενόταν η αδειοδότηση ώστε να πιστοποιηθεί η ασφάλεια των σηράγγων.
Ωστόσο, σύμφωνα με τον Σύλλογο Εργαζομένων, το Υπουργείο προτείνει να απαιτηθεί εκ νέου αδειοδότηση όλων των σηράγγων, υπό διαφορετικούς όρους, μεταφέροντας στο δημόσιο την ευθύνη για την αποζημίωση της βαριάς συντήρησης – ένα κόστος που, βάσει της σύμβασης παραχώρησης 35 ετών, ανήκει στον παραχωρησιούχο.
Οικονομικές επιπτώσεις για το δημόσιο
Η αλλαγή αυτή θεωρείται κρίσιμη, καθώς η σύμβαση παραχώρησης υπεγράφη με όρο ότι ο παραχωρησιούχος παραλαμβάνει το πάγιο «ως έχει» και αναλαμβάνει τη βαριά συντήρηση. Η νέα προσέγγιση του ΥΠΟΜΕ ενδέχεται να αυξήσει σημαντικά το κόστος για το ελληνικό δημόσιο, δεδομένου ότι η βαριά συντήρηση σηράγγων, που λειτουργούν εδώ και περίπου 20 χρόνια, εκτελείται μέσω αναδόχων και αφορά αντικατάσταση εξοπλισμού στο τέλος του κύκλου ζωής του.
Η κατάσταση αναδεικνύει επίσης την αμφισβήτηση των οικονομικών όρων της παραχώρησης, δημιουργώντας πιθανές διεκδικήσεις από τον παραχωρησιούχο.
Πιέσεις στους εργαζόμενους
Ο Σύλλογος Εργαζομένων καταγγέλλει ότι, στο πλαίσιο αυτής της αλλαγής, ασκούνται αφόρητες πιέσεις στους εργαζόμενους της Εγνατία Οδός Α.Ε. για την εκτέλεση εντολών που αφορούν μελέτες κυκλοφοριακών ρυθμίσεων, χωρίς σαφή αντικείμενο ή αναγκαία τεκμηρίωση.
Παράλληλα, επιχειρείται μετατόπιση ευθυνών σε υπηρεσιακά στελέχη τόσο του Υπουργείου όσο και της εταιρείας, δημιουργώντας διοικητική ασάφεια και ένταση στην καθημερινή λειτουργία.
«Για την υλοποίηση της τροποποίησης των όρων της σύμβασης σχετικά με τις σήραγγες, επιχειρείται η μετατόπιση μέρους των ευθυνών σε υπηρεσιακά στελέχη τόσο του Υπουργείου όσο και της ΕΟΑΕ. Στο πλαίσιο αυτής της μετατόπισης ευθυνών ζητείται από την Υπηρεσία της ΕΟΑΕ να δώσει σκόπιμα εντολές για μελέτες κυκλοφοριακών ρυθμίσεων στον σημερινό ανάδοχο συντήρησης του αυτοκινητόδρομου με έωλα αντικείμενα εργασιών, σε αγαστή σύμπνοια με την Διοίκηση της εταιρείας, η οποία ασκεί αφόρητες πιέσεις στους εργαζόμενους που είναι αρμόδιοι για την υλοποίηση αυτών των εντολών» σημειώνεται στην ανακοίνωση.
Η πρόταση των εργαζομένων
Οι εργαζόμενοι και η διοίκηση της Εγνατία Οδός Α.Ε. υπογραμμίζουν ότι η εταιρεία διαθέτει την εμπειρία και τη γνώση του έργου, έχοντας μελετήσει, κατασκευάσει και λειτουργήσει τον μεγαλύτερο αυτοκινητόδρομο της χώρας επί 30 χρόνια. Η εποπτεία της σύμβασης παραχώρησης από την ίδια την Εγνατία Οδός Α.Ε. θα εξασφαλίσει την ασφαλή, αποτελεσματική και οικονομικά συμφέρουσα εκτέλεση της σύμβασης για το δημόσιο.
Επιπλέον, η συνέχιση των έργων και η υλοποίηση νέων υποδομών θα ενισχύσουν τον ρόλο της εταιρείας ως αναπτυξιακού πυλώνα για τη Βόρεια Ελλάδα, ικανοποιώντας παράλληλα τις ανάγκες τοπικής αυτοδιοίκησης, ΤΕΕ και φορέων μελετητών.
Αιτήματα
Ο Σύλλογος Εργαζομένων καταλήγει με σαφή μηνύματα προς το Υπουργείο:
- Όχι στην αλλαγή των όρων της σύμβασης παραχώρησης εις βάρος του δημοσίου.
- Ναι στην εποπτεία της σύμβασης από την Εγνατία Οδός Α.Ε.
- Ναι στη συνέχιση και ενδυνάμωση του ρόλου της Εγνατίας Οδός Α.Ε. ως αναπτυξιακού πυλώνα έργων υποδομής στη Βόρεια Ελλάδα.
Η υπόθεση αποτελεί κρίσιμο τεστ για την ισορροπία μεταξύ δημοσίου συμφέροντος και υποχρεώσεων παραχώρησης, καθώς οι αποφάσεις που θα ληφθούν θα επηρεάσουν τόσο τα οικονομικά της χώρας όσο και την ασφάλεια και λειτουργία του μεγαλύτερου αυτοκινητοδρόμου της Ελλάδας.
