Σοβαρά προβλήματα ατμοσφαιρικής ρύπανσης καταγράφονται στα Ιωάννινα, σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία που προέρχονται από τους σταθμούς που λειτουργούν και αποτελούν τα σημεία αναφοράς. Πρόκειται για έναν περιβαλλοντικό σταθμό που λειτούργησε για δέκα χρόνια στην Κιάφα και έναν δεύτερο που λειτουργεί από το 2019, στην Βηλαρά στο Λύκειο της Ζωσιμαάις.
Τα στοιχεία από τους σταθμούς αυτούς που ανήκουν στην Περιφέρεια Ηπείρου επεξεργάζεται το Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων και τα παρουσίασε στην ημερίδα για την αιθαλομίχλη που οργάνωσε ο Δήμος, ο Καθηγητής Φυσικής Νικόλαος Χατζηαναστασίου.
Παράλληλα με τους σταθμούς αυτούς, λειτουργούν και οι αισθητήρες του δικτύου ΠΑΝΑΚΕΙΑ, εθνικής υποδομής, που καταγράφουν τιμές σε Μάρμαρα, Πεντέλη, Πανεπιστήμιο, Βηλαρά, Ανατολή και Περιφέρεια. Οι τρεις πρώτοι σταθμοί μόλις ξεκίνησαν και αναμένεται να δίνουν στοιχεία άμεσα.
Στοιχεία και τάσεις ρύπανσης
Όπως ανέφερε ο καθηγητής Νικόλαος Χατζηαναστασίου, οι υψηλότερες τιμές ρύπανσης καταγράφονται τον χειμώνα, κυρίως τις βραδινές ώρες, ενώ οι χαμηλότερες εμφανίζονται τις βραδινές ώρες της καλοκαιρινής περιόδου. Από τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο κάθε χρόνου παρατηρείται αύξηση των ημερών με επεισόδια ρύπανσης, τάση που ξεκίνησε την περίοδο της οικονομικής κρίσης, όταν άρχισαν οι αλλαγές από λέβητες πετρελαίου σε καύση βιομάζας.
Σύμφωνα με τα στοιχεία, η μείωση της κατανάλωσης πετρελαίου συνοδεύτηκε από αύξηση της ρύπανσης, με κύρια πηγή τον χειμώνα την καύση βιομάζας.
Υψηλά επίπεδα βενζοπυρενίου και πολυαρωματικών υδρογονανθράκων
Οι μετρήσεις δείχνουν ότι το βενζοπυρένιο παρουσιάζει μέση ετήσια τιμή σχεδόν δυόμισι φορές υψηλότερη από το όριο που ορίζει η Ευρωπαϊκή Ένωση, ξεπερνώντας κατά πολύ τις τιμές άλλων ελληνικών πόλεων. Παράλληλα, ανιχνεύονται επικίνδυνα συστατικά, όπως οι πολυαρωματικοί υδρογονάνθρακες, που θέτουν σοβαρά ζητήματα δημόσιας υγείας.
Υπέρβαση ορίων σε ημέρες του έτους
Από τον Φεβρουάριο του 2019 έως σήμερα, οι μετρήσεις από τον σταθμό στην οδό Βηλαρά καταγράφουν επανειλημμένες υπερβάσεις των ημερήσιων ορίων των 50 μικρογραμμαρίων, που σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ένωση δεν πρέπει να ξεπερνιούνται πάνω από 35 ημέρες ανά έτος. Στα Ιωάννινα:
- 2019: 37 ημέρες υπέρβασης
- 2020: 65 ημέρες
- 2021: 42 ημέρες
- 2022: 47 ημέρες
- 2023: 71 ημέρες
- 2024: 58 ημέρες
- 2025: ήδη 22 ημέρες υπέρβασης
Με την πρόσφατη σύσταση της ΕΕ, το όριο μειώνεται στις 18 ημέρες, γεγονός που καθιστά τα Ιωάννινα μία από τις πιο επιβαρυμένες περιοχές στη χώρα.
Το ζητούμενο: λύση και πολιτική παρέμβαση
Όπως επισημαίνει ο καθηγητής Χατζηαναστασίου, «το πρόβλημα είναι αποτυπωμένο και καταγεγραμμένο, το ζητούμενο πλέον είναι η λύση του». Η καταγραφή των υπερβάσεων και των επικίνδυνων μικροσωματιδίων καθιστά επιτακτική την ανάγκη για συντονισμένη πολιτική παρέμβαση και μέτρα περιορισμού της καύσης βιομάζας, καθώς και για δράσεις που θα μειώσουν την ατμοσφαιρική ρύπανση και θα προστατεύσουν τη δημόσια υγεία.