Θεσμικά και οργανωτικά ζητήματα της αυτοδιοίκησης, τον νέο τρόπο εκλογής των δημοτικών και περιφερειακών αρχών, την εποπτεία και τον πειθαρχικό έλεγχο των αιρετών, το μείζον ζήτημα των αρμοδιοτήτων, μεταξύ κράτους και αυτοδιοίκησης, που βασανίζει εδώ και πολλά χρόνια του δήμους και τις Περιφέρειες, περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων τα πρώτα τεύχη του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης που εστάλησαν χθες από το υπουργείο Εσωτερικών στην ΚΕΔΕ, στους δημάρχους, αλλά και στις 13 Περιφερειακές Ενώσεις Δήμων της χώρας (ΠΕΔ), προκειμένου να ξεκινήσει άμεσα η μελέτη τους και να κατατεθούν προτάσεις.
Το μεγάλο ενδιαφέρον εστιάζεται στο νέο εκλογικό σύστημα που έχει ήδη προαναγγελθεί από τον υπουργό Εσωτερικών Θεόδωρο Λιβάνιο με την εκλογή δημάρχων και περιφερειαρχών από την πρώτη Κυριακή και με όριο εκλογής το 42%. Οι αυτοδιοικητικές εκλογές θα διεξάγονται κάθε πέντε χρόνια την τελευταία Κυριακή του μηνός Νοεμβρίου, ενώ μία από καινοτομίες που φέρνει ο Κώδικας είναι η δυνατότητα που δίνεται στους εκλογείς να ψηφίσουν και 2η επιλογη στοι ίδιο ψηφοδέλτιο.
Το ψηφοδέλτιο θα έχει όλους τους συνδυασμούς ενώ ο εκλογέας θα πρέπει να γνωρίζει ότι αφού ψηφίσει τον πρώτο συνδυασμό της επιλογής του, στη συνεχεια, θα έχει δυνατότητα να ψηφίσει και έναν δέυτερο. Η δεύτερη επιλογή θα μετρά απο τη στιγμή που θα οδηγηθεί στον “β’ στάδιο” ο συνδυασμός που ψήφισε ο πολίτης κατα την πρώτη του επιλογή. Στο “β’ στάδιο” συμμετέχουν μόνο οι δύο πρώτοι συνδυασμοί. Σε αυτούς προσμετρώνται οι ψήφοι που είχαν πάρει οι δύο πρώτοι, σαν δεύτερη επιλογή, από τους εκλογείς που ψήφισαν συνδυασμούς, οι οποίοι έμειναν εκτός “β΄σταδίου”.
Αξίζει να σημειωθει ότι στις καινοτομίες που φέρνει ο Κώδικας ειναι η ηλεκτρονική ψήφος στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2028, τα ηλεκτρονικά δημοψηφίσματα και η αναβάθμιση των Συμβουλίων Νέων με καθολική ψηφιακή συμμετοχή.
Ο Κώδικας στα χέρια των δημάρχων
Επίσης, μείζον για τους δήμους και τις Περιφέρεις είναι το ξεκαθάρισμα αρμοδιοτήτων οι οποίες σήμερα ξεπερνούν τις 1.150 και για τους δύο βαθμούς της αυτοδιοίκησης.
Η ΚΕΔΕ παρέλαβε από το ΥΠΕΣ τα αρχικά τεύχη του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης, ενόψει της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσής της που θα πραγματοποιηθεί την Τετάρτη 17 Δεκεμβρίου 2025, σε κεντρικό ξενοδοχείο στην Αθήνα, με μοναδικό θέμα τη συζήτηση και λήψη απόφασης επί του περιεχομένου του Κώδικα.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση της ΚΕΔΕ, τα τεύχη έχουν ήδη αποσταλεί στους δημάρχους και στις 13 ΠΕΔ, ενώ οι υπηρεσίες και οι συνεργάτες της έχουν ξεκινήσει την αναλυτική επεξεργασία των κειμένων, ώστε να διαμορφωθούν οι τελικές θέσεις της Ένωσης. «Η παραλαβή των αρχικών τευχών του νέου Κώδικα Αυτοδιοίκησης αποτελεί ένα καθοριστικό βήμα σε μια διαδικασία που η Τοπική Αυτοδιοίκηση Α’ Βαθμού διεκδικεί διαχρονικά την ολοκληρωμένη κωδικοποίηση της νομοθεσίας που διέπει τη λειτουργία των Δήμων» τονίζει μεταξύ άλλων ο πρόεδρος της ΚΕΔΕ Λάζαρος Κυρίζογλου.
«Η συμμετοχή όλων μας είναι κρίσιμη», προσθέτει, «ώστε μέσα από μια συστηματική και ουσιαστική διαβούλευση να διαμορφώσουμε έναν Κώδικα που θα ενισχύει την αυτοτέλεια, την αποτελεσματικότητα και τον ρόλο των δήμων μας».
