Ένα ολοένα και πιο δυσμενές οικονομικό περιβάλλον διαμορφώνεται για τον πρωτογενή τομέα, με τις αγροτικές και κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις να βρίσκονται αντιμέτωπες με ακραία έλλειψη ρευστότητας, υψηλό κόστος παραγωγής και συνεχή συμπίεση των τιμών παραγωγού. Η ταυτόχρονη υποχώρηση του αγροτικού δυναμικού και η μείωση των ζωικών κεφαλαίων δημιουργούν έναν μηχανισμό πίεσης που πλέον δεν πλήττει μόνο την τοπική οικονομία, αλλά απειλεί να μεταφερθεί με ένταση στο καλάθι του καταναλωτή.
Ο πρωτογενής τομέας εξακολουθεί να αποτελεί έναν από τους πιο κρίσιμους πυλώνες της ελληνικής οικονομίας, με περίπου 400.000 εργαζόμενους – σχεδόν το 10% της συνολικής απασχόλησης. Παρά το σχετικά μικρό ποσοστό συμμετοχής στο ΑΕΠ (3–3,5%), ο τομέας παραμένει στρατηγικός για την επισιτιστική ασφάλεια, την εγχώρια παραγωγή και τη σταθερότητα της εφοδιαστικής αλυσίδας.
Ωστόσο, η συνεχής συρρίκνωση του κλάδου και η έξοδος χιλιάδων παραγωγών από την ενεργό δραστηριότητα αυξάνουν δραματικά την εξάρτηση της χώρας από εισαγωγές. Παράγοντες της αγοράς προειδοποιούν ότι, χωρίς άμεση παρέμβαση, η Ελλάδα κινδυνεύει να χάσει κρίσιμη παραγωγική ικανότητα, με τις οικονομικές επιπτώσεις να κορυφώνονται εντός του 2026.
Ανατιμήσεις στα βασικά τρόφιμα – Ποια προϊόντα θα ακριβύνουν περισσότερο
Η πτώση της εγχώριας παραγωγής και οι ελλείψεις που ήδη παρατηρούνται ενεργοποιούν νέο κύκλο έντονων ανατιμήσεων. Στελέχη του λιανεμπορίου σημειώνουν ότι τα ποσοστά αναμένεται να κινηθούν υψηλότερα από τις αρχικές προβλέψεις.
Κρέας
– Αιγοπρόβειο: αυξήσεις έως 18%, λόγω σημαντικής μείωσης ζωικού κεφαλαίου.
– Χοιρινό: ανατιμήσεις 10–15%, καθώς η αγορά καλύπτει ήδη μεγάλο ποσοστό της ζήτησης μέσω εισαγωγών.
– Μοσχάρι: επιβάρυνση 12–16%, εν μέσω διεθνών πιέσεων και χαμηλής εγχώριας παραγωγής.
Γαλακτοκομικά
– Γάλα παραγωγού: άνοδος 15–18%, που θα περάσει στα τελικά προϊόντα.
– Φέτα: αύξηση 10–12%.
– Γιαούρτι: ανατιμήσεις 8–10%.
Φυτική παραγωγή & Ελαιόλαδο
– Φρούτα εποχής: επιβάρυνση 12–18%.
– Λαχανικά: αυξήσεις 15–20%, λόγω ενεργειακού κόστους και μειωμένων καλλιεργειών.
– Ελαιόλαδο: νέα άνοδος 10–15% μέσα στο 2026, καθώς η διεθνής παραγωγή παραμένει μειωμένη.
Μεταποιημένα τρόφιμα
– Αρτοσκευάσματα: ανατιμήσεις 10–14%.
– Τυποποιημένα τρόφιμα: αυξήσεις 8–12%.
Βαρύ πλήγμα στα νοικοκυριά – Πόσο θα αυξηθεί το μηνιαίο κόστος
Για ένα νοικοκυριό που διαθέτει πάνω από 400 ευρώ μηνιαίως για τρόφιμα, οι νέες αυξήσεις σημαίνουν επιπλέον:
– 70–90 ευρώ τον μήνα στο βασικό σενάριο.
– 100–120 ευρώ σε περίπτωση παρατεταμένων ελλείψεων και κλιμάκωσης του κόστους παραγωγής.
Παραγωγοί και συνεταιρισμοί προειδοποιούν ότι, εάν δεν εφαρμοστούν στοχευμένες πολιτικές στήριξης, ο αγροδιατροφικός τομέας θα εισέλθει σε περίοδο έντονης αστάθειας, με διαδοχικά κύματα ανατιμήσεων και αυξημένο κόστος διαβίωσης για τα νοικοκυριά.