Μία απρόσμενη εξέλιξη έρχεται για ένα πολυσυζητημένο έργο.. Πρόκειται για την μονάδα βιολογικού καθαρισμού στο Μικρό Πάπιγκο, για την οποία κάτοικοι και επιχειρηματίες έχουν προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ο ισχυρισμός που είχε διατυπώσει δημόσια ο Περιφερειάρχης Ηπείρου, ότι το συγκεκριμένο έργο αποτελεί υποχρέωση προς την Unesco καταρρίπτεται.. Κι όχι μόνο καταρρίπτεται αλλά φαίνεται ότι το συγκεκριμένο έργο αποτελεί και κίνδυνο για τον τόπο παγκόσμιας κληρονομιάς.
Το Ελληνικό Τμήμα του Διεθνούς Συμβουλίου Μνημείων και Τοποθεσιών (ICOMOS), ο επίσημος τεχνικός σύμβουλος της UNESCO για θέματα προστασίας της πολιτιστικής κληρονομιάς στην Ελλάδα, είναι αυτό που παρεμβαίνει για να εκφράσει την έντονη αντίθεσή του στην προγραμματισμένη κατασκευή βιομηχανικής μονάδας επεξεργασίας λυμάτων (ΕΕΛ) στον ιστορικό οικισμό του Μικρού Πάπιγκου Ζαγορίου. Η περιοχή έχει αναγνωριστεί ως Τόπος Παγκόσμιας Κληρονομιάς από την UNESCO, γεγονός που καθιστά την επέμβαση ιδιαίτερα κρίσιμη.
Το Ελληνικό ICOMOS, που λειτουργεί από το 1983 και διασφαλίζει την πιστή εφαρμογή της Σύμβασης της UNESCO για την Προστασία της Παγκόσμιας Πολιτιστικής και Φυσικής Κληρονομιάς, τονίζει ότι το έργο έρχεται σε ευθεία αντίθεση με τις βασικές αρχές διατήρησης της πολιτιστικής κληρονομιάς. Συγκεκριμένα, επισημαίνει ότι:
- Αλλοιώνει τη φυσιογνωμία του παραδοσιακού, πετρόκτιστου οικισμού, που έχει διατηρηθεί αναλλοίωτος για αιώνες.
- Υποβαθμίζει τον χαρακτήρα του τοπίου, καθώς η μονάδα προβλέπεται μόλις 25 μέτρα από τα πρώτα σπίτια και εντός της προστατευόμενης ζώνης NATURA 2000.
- Απειλεί τον αυθεντικό τρόπο ζωής και την τουριστική βιωσιμότητα, που βασίζονται στην ήπια ανάπτυξη και τη βιωματική εμπειρία.
- Παραβλέπει την τεχνικά εφικτή, περιβαλλοντικά ορθή και οικονομικότερη εναλλακτική λύση σύνδεσης με τον υπάρχοντα βιολογικό καθαρισμό του Μεγάλου Πάπιγκου, σύμφωνα με ανεξάρτητη μελέτη κατοίκων.
Το Ελληνικό Τμήμα ICOMOS υπενθυμίζει ότι με την ένταξη του Ζαγορίου στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς, η Ελλάδα έχει δεσμευτεί να διαφυλάξει την ακεραιότητα του φυσικού και πολιτιστικού τοπίου.
Το συγκεκριμένο έργο, όπως σχεδιάστηκε από την Περιφέρεια Ηπείρου, αντίκειται σε αυτήν την υποχρέωση και κινδυνεύει να πλήξει την αξιοπιστία της χώρας απέναντι στην UNESCO και την παγκόσμια κοινότητα.
Το ICOMOS καλεί σε άμεση επανεξέταση του έργου και ακύρωση της τρέχουσας μελέτης. Υποστηρίζει τη σύνδεση με την ΕΕΛ Μεγάλου Πάπιγκου ή την εγκατάσταση της μονάδας σε ασφαλή απόσταση τουλάχιστον ενός χιλιομέτρου από τον οικισμό, ώστε να μη διαταραχθεί η πολιτιστική κληρονομιά και ο παραδοσιακός χαρακτήρας της περιοχής.
Η πολιτιστική κληρονομιά της χώρας δεν είναι διαπραγματεύσιμη, τονίζει το ICOMOS, και αποτελεί καθήκον όλων να την παραδώσουμε ακέραιη στις επόμενες γενιές. Το Μικρό Πάπιγκο, ως ζωντανό παράδειγμα αυτής της κληρονομιάς, αξίζει πλήρη προστασία.
