Με οδηγό διεθνή μοντέλα από Ισπανία, Ιταλία και ΗΠΑ, η Ελλάδα εισάγει για πρώτη φορά νομικά την προγραμματισμένη και ελεγχόμενη χρήση φωτιάς ως μέσο πρόληψης δασικών πυρκαγιών και διαχείρισης της καύσιμης ύλης, μέσω του νέου νομοσχεδίου του Υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, με τίτλο «Ενεργή Μάχη».

Η εφαρμογή της θα γίνεται υπό αυστηρές προϋποθέσεις, με σχεδιασμό και εποπτεία από Δασική Υπηρεσία και Πυροσβεστική, ενώ ανοίγει ο δρόμος για συνεργασία με επιστημονικούς φορείς, ΜΚΟ και ιδιώτες με εξειδίκευση στη δασοπροστασία.

Σκοποί και οφέλη της προδιαγεγραμμένης καύσης

Το μέτρο στοχεύει στην:

• Πρόληψη δασικών πυρκαγιών
• Βελτίωση οικοτόπων και βοσκοτόπων
• Προστασία βιοποικιλότητας
• Έλεγχο ασθενειών και εντόμων
• Καταπολέμηση ανεπιθύμητων εισβλητικών φυτών
• Επιχειρησιακή εκπαίδευση του πυροσβεστικού προσωπικού

Η θεσμοθέτηση επιτρέπει ασφαλή και επιστημονικά τεκμηριωμένη χρήση φωτιάς, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα των διαδικασιών δασοπροστασίας.

Πώς θα υλοποιείται η προδιαγεγραμμένη καύση

• Ο σχεδιασμός γίνεται από κοινού Δασική Υπηρεσία και Πυροσβεστική, με βάση ειδικές μελέτες και επιστημονικές αξιολογήσεις.
• Οι καύσεις πραγματοποιούνται από μικτά κλιμάκια ειδικευμένου προσωπικού: δασολόγοι, πυροσβέστες και μέλη της ΕΜΟΔΕ.
• Συμμετοχή ερευνητών και ΜΚΟ ως παρατηρητές ή τεχνικοί σύμβουλοι.
• Ιδιωτικές εκτάσεις μόνο με συναίνεση ιδιοκτήτη, εκτός εξαιρετικών περιπτώσεων για προστασία οικοσυστήματος.
• Καύσεις πραγματοποιούνται εκτός αντιπυρικής περιόδου και μόνο κατά τη διάρκεια της ημέρας, με εξαίρεση συγκεκριμένες, ελεγχόμενες περιπτώσεις.

Εκπαίδευση και ασφάλεια

Απαραίτητη προϋπόθεση για συμμετοχή: ειδικό εκπαιδευτικό πρόγραμμα δασικών και πυροσβεστικών στελεχών, που διασφαλίζει:

• Επαρκή γνώση τεχνικών προδιαγεγραμμένης καύσης
• Κοινή επιχειρησιακή κουλτούρα μεταξύ φορέων
• Τήρηση όλων των μέτρων ασφαλείας για προσωπικό, πολίτες και περιβάλλον

Εφαρμογή και χρονοδιάγραμμα

• Πιλοτική φάση έως το 2026, με επιλεγμένες περιοχές προτεραιότητας και μελέτες δασικής υπηρεσίας και Πυροσβεστικής.
• Μεταβατική περίοδος έως 30/11/2027 για την ανάπτυξη πλήρους εφαρμογής.
• Το μέτρο βασίζεται σε επιστημονικά δεδομένα, δείκτες κινδύνου και κλιματολογικά κριτήρια, ώστε η φωτιά να χρησιμοποιείται μόνο όταν είναι ασφαλές.

Διεθνές πλαίσιο και χρηματοδότηση

• Αναγνωρίζεται διεθνώς, π.χ. fuoco prescritto (Ιταλία) και προγράμματα Γαλικίας (Ισπανία).
• Η θεσμοθέτηση ενισχύει την πρόσβαση σε ευρωπαϊκούς πόρους μέσω προγραμμάτων όπως Antinero.
• Στοχεύει στην ευθυγράμμιση με συστάσεις Ε.Ε. και βέλτιστες πρακτικές διαχείρισης δασικής ύλης.