«Φρένο» στις μισές οικοδομικές άδειες έβαλε τους πρώτους μήνες του 2025 η αβεβαιότητα που προκλήθηκε στην αγορά ακινήτων αφενός με την κατάργηση της οριζόντιας χρήσης των κινήτρων του Νέου Οικοδομικού Κανονισμού (ΝΟΚ) αλλά και τους πολεοδομικούς περιορισμούς στην εκτός σχεδίου δόμηση.
Το αποτύπωμά τους στον κλάδο των κατασκευών είναι πλέον εμφανές καθώς σύμφωνα με την έρευνα που πραγματοποίησε το ΙΟΒΕ και παρουσιάστηκε την Τρίτη σε ειδική εκδήλωση που διοργάνωσαν το Ταμείο Μηχανικών Εργοληπτών Δημοσίων Έργων – ΤΜΕΔΕ, το Ινστιτούτο ΤΕΕ-ΤΜΕΔΕ και το ΙΟΒΕ, επισημαίνονται οι δυσμενείς επιπτώσεις στις επενδύσεις, κυρίως σε κατοικίες, εν αναμονή των νέων νομοθετικών ρυθμίσεων και της ολοκλήρωσης του χωροταξικού και πολεοδομικού σχεδιασμού της χώρας, αλλά και οι αυξήσεις στις τιμές των ακινήτων των τελευταίων ετών που έφτασαν το 2024 το 72%.
Η μελέτη αποτυπώνει τη μεγάλη ανάπτυξη που έχει σημειώσει συνολικά ο κλάδος των κατασκευών, με υπερδιπλασιασμό του αντικειμένου από το 2020 μέχρι το 2024 και τις προσδοκίες για περαιτέρω προοπτική, με ώθηση από τους εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Ωστόσο δεν παραλείπει να επισημάνει την αβεβαιότητα που προκαλεί η πιθανότητα δημιουργίας ενός «κενού έργων» στην εγχώρια κατασκευαστική δραστηριότητα μετά το 2026 και την ολοκλήρωση του Ταμείου Ανάκαμψης που κατεύθυνε σημαντικούς πόρους στον κλάδο των κατασκευών.
Σημειώνει, πάντως, ότι υφίσταται ένα απόθεμα έργων υποδομών ύψους περίπου 10 δισ. ευρώ στους τομείς των οδικών, σιδηροδρομικών, ενεργειακών και τηλεπικοινωνιακών δικτύων, καθώς και άλλων έργων με τη μέθοδο ΣΔΙΤ, τα οποία θα ολοκληρωθούν μετά το 2026 (περίοδος 2027-2030) συγκρατώντας τη σχετική κατασκευαστική δραστηριότητα, αλλά προσθέτει πως τα έργα αυτά «θα πρέπει να συμπληρωθούν από πλήθος άλλων δημόσιων και ιδιωτικών έργων».
Το ΙΟΒΕ εκτιμά τα έργα στο πλαίσιο του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας (ΤΑΑ) και οι πόροι του ΕΣΠΑ 2021–2027 σε συνδυασμό με τις ιδιωτικές επενδύσεις (περιλαμβάνοντας τις επενδύσεις σε κατοικίες) θα κινητοποιήσουν κατά την περίοδο 2025–2026 συνολικά πόρους άνω των 31 δισ. ευρώ, συμπεριλαμβανόμενης και της τραπεζικής χρηματοδότησης. Έτσι οι επενδύσεις σε κατασκευές, κυρίως στις υποδομές, εκτιμάται ότι θα ενισχύσουν περαιτέρω το μερίδιό τους στο ΑΕΠ την περίοδο 2025-2026.
Σημαντική ώθηση στην κατασκευαστική δραστηριότητα που σχετίζεται με τα κτίρια μετά το 2026 θα μπορούσαν να δώσουν και οι ανακαινίσεις και ενεργειακές αναβαθμίσεις λόγω της ευρωπαϊκής και εθνικής πολιτικής για την πράσινη μετάβαση.
