Σημαντικές αλλαγές καταγράφονται στις δαπάνες των ελληνικών νοικοκυριών σύμφωνα με την Έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών 2024 της ΕΛΣΤΑΤ. Το μεγαλύτερο μέρος του προϋπολογισμού των πολιτών κατευθύνεται σε είδη διατροφής, στέγαση και μεταφορές, ενώ η μέση ετήσια δαπάνη εμφανίζει μικρή αύξηση σε σχέση με το 2023.
Μέση δαπάνη νοικοκυριών και κατανομή
Το 2024, η μέση ετήσια δαπάνη των νοικοκυριών ανήλθε σε 20.694 ευρώ (1.724 ευρώ το μήνα), σημειώνοντας αύξηση 3,6% σε σχέση με το προηγούμενο έτος. Το 50% των νοικοκυριών δαπανά περισσότερα από 1.338 ευρώ μηνιαίως.
Τα νοικοκυριά που διαμένουν σε ενοικιαζόμενη κατοικία δαπανούν κατά μέσο όρο 17,1% του προϋπολογισμού τους για ενοίκιο, ενώ οι φτωχότεροι πολίτες ξοδεύουν το 55,9% των δαπανών τους σε διατροφή και στέγαση, έναντι 24,7% των πλουσιότερων.
Περιφερειακές διαφορές
Η υψηλότερη μέση δαπάνη καταγράφηκε στην Αττική με 24.363 ευρώ, ενώ η χαμηλότερη στην Στερεά Ελλάδα με 14.215 ευρώ. Τα νοικοκυριά των αστικών περιοχών δαπανούν κατά μέσο όρο 1.821 ευρώ μηνιαίως, ενώ των αγροτικών περιοχών 1.296 ευρώ, δηλαδή 28,8% λιγότερο.
Τι ξοδεύουν οι πολίτες
Οι μεγαλύτερες δαπάνες των νοικοκυριών αφορούν:
- Είδη διατροφής και μη οινοπνευματώδη ποτά: 20,7%
- Στέγαση: 14,4%
- Μεταφορές: 13,3%
Αντίθετα, οι δαπάνες για ασφάλεια και οικονομικές υπηρεσίες αποτελούν το μικρότερο ποσοστό, μόλις 2,2%.
Αύξηση και μείωση ανά κατηγορία
Το 2024, οι μεγαλύτερες αυξήσεις σε σχέση με το 2023 καταγράφηκαν σε:
- Αναψυχή και πολιτισμός: +13,5%
- Ένδυση και υπόδηση: +9,5%
- Εστιατόρια, καφενεία και ξενοδοχεία: +6,5%
Μείωση παρατηρήθηκε στα διαρκή αγαθά και τις επικοινωνίες: -1,1%.
Στις δαπάνες διατροφής και μη οινοπνευματωδών ποτών, αυξήσεις σημειώθηκαν σε:
- Έλαια και λίπη: +12,6%
- Ψάρια: +9,3%
- Φρούτα: +4,8%
- Ζάχαρη, μέλι, σοκολάτα: +4,5%
- Νερά, αναψυκτικά, χυμοί: +3,6%
- Λαχανικά: +3,3%
- Κρέας: +3%
- Καφές, τσάι, κακάο: +2,8%
Μείωση καταγράφηκε σε:
- Λοιπά είδη διατροφής: -11,9%
- Γαλακτοκομικά και αυγά: -1,7%
- Αλεύρι, ψωμί, δημητριακά: -0,8%
Κατοικία, ενέργεια και τεχνολογία
- Τηλεόραση: 98,8% των νοικοκυριών
- Κινητό τηλέφωνο: 95,8%
- Προσωπικός υπολογιστής με ίντερνετ: 80,2%
- ΙΧ αυτοκίνητο: 69%
- Κεντρική θέρμανση: 56,2%
- Συσκευές κλιματισμού: 78,9%
Οι δαπάνες ενέργειας παρουσίασαν αύξηση στην ηλεκτρική ενέργεια (+8,3%) και μείωση στα στερεά καύσιμα (-16,2%), φυσικό αέριο (-14,8%) και υγρά καύσιμα (-8,3%).
Κοινωνική ανισότητα και καταναλωτική δύναμη
Το μερίδιο δαπάνης του πλουσιότερου 20% των νοικοκυριών είναι 5,68 φορές μεγαλύτερο από το φτωχότερο 20%. Παράλληλα, τα φτωχά νοικοκυριά δαπανούν το 33,7% του προϋπολογισμού τους σε διατροφή, ενώ τα μη φτωχά το 19,7%.
