Η ιστορία της περιοχής και του κινηματογράφου συναντιούνται σε μια μοναδική εκδήλωση που θα πραγματοποιηθεί την Τρίτη 13 Μαΐου 2025, στις 19:30, στην Αίθουσα Εκδηλώσεων «Δ. Χατζή» (Παλιά Σφαγεία Δήμου Ιωαννίνων). Η εκδήλωση, που διοργανώνεται υπό την αιγίδα του Δήμου Ιωαννιτών, αφορά το έργο των Αφων Μανάκια, των πρώτων κινηματογραφιστών των Βαλκανίων και των διασημότερων φωτογράφων των αρχών του 1900.
Η εκδήλωση θα είναι μια συναρπαστική «βραδιά αφιερωμένη στον κινηματογράφο και στη φωτογραφία», με πλήθος προβολών και σπάνιου υλικού, που αποτυπώνουν τη ζωή στην περιοχή της Πίνδου, τα Βαλκάνια και τα Ιωάννινα στις αρχές του 20ού αιώνα.
Το Πρόγραμμα της Εκδήλωσης:
- 7:30 μ.μ. – Έναρξη με Χαιρετισμούς και Ομιλία (διάρκεια 10’)
- Προβολή ΟΛΩΝ των Ταινιών των Αφων Μανάκια για ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ!
Θα προβληθούν 42 μικρού μήκους κινηματογραφικές σκηνές, συνολικής διάρκειας 35’, που γυρίστηκαν στα διάφορα σημεία της Πίνδου και των Δυτικών Βαλκανίων από το 1905 έως το 1915, αποτυπώνοντας σημαντικά ιστορικά γεγονότα. - Προβολή Βίντεο του 1955 με τον Μίλτο Μανάκια στο Μοναστήρι και Βίντεο της Κηδείας του το 1964 – για πρώτη φορά! (διάρκεια 13’)
- Προβολή σκηνών από την ταινία «Το βλέμμα του Οδυσσέα» του Θοδ. Αγγελόπουλου – αφιερωμένη στον Γιάννη Μανάκια και τις τελευταίες στιγμές του στη Θεσσαλονίκη πριν τον θάνατό του (διάρκεια 10’).
- Ο Μίλτος Μανάκια ακούγεται για ΠΡΩΤΗ ΦΟΡΑ να μιλά σε συνέντευξή του το 1963 για τη ζωή τους (διάρκεια 8’).
- Προβολή 100 φωτογραφιών υψηλής ανάλυσης και εξαίρετης σκηνοθεσίας, με σχολιασμό, από περιοχές της Ηπείρου και της Μακεδονίας (διάρκεια 10’).
Η εκδήλωση αποτελεί μια σπάνια ευκαιρία να ανακαλύψουμε τις ιστορικές εικόνες και σκηνές που δημιούργησαν οι αδελφοί Μανάκια, και να τιμήσουμε την προσφορά τους στην ελληνική και βαλκανική ιστορία του κινηματογράφου και της φωτογραφίας.
Η ιστορία και η πορεία τους
Οι αδελφοί Γιάννης και Μίλτος Μανάκια, καταγόμενοι από την Αβδέλλα Γρεβενών, ήταν οι πρώτοι κινηματογραφιστές των Βαλκανίων και οι κορυφαίοι φωτογράφοι της εποχής. Ενεργώντας για σχεδόν 50 χρόνια σε όλη την περιοχή των Κεντροδυτικών Βαλκανίων, έπαιξαν καταλυτικό ρόλο στην καταγραφή και διάδοση της ιστορίας των περιοχών αυτών.
Ο Γιάννης Μανάκια (1878-1954) ήταν ο πρωτοπόρος της οικογένειας, έχοντας ξεκινήσει ως δάσκαλος καλλιγραφίας και ζωγραφικής προτού στραφεί στη φωτογραφία και τον κινηματογράφο. Στο πλευρό του ήταν ο αδελφός του Μίλτος (1880-1964), με τον οποίο δημιούργησαν ένα μοναδικό και αναγνωρίσιμο έργο.
Το 1905, ο Γιάννης αγόρασε την πρώτη κινηματογραφική μηχανή στο Λονδίνο και, επιστρέφοντας στα Βαλκάνια, γύρισε την πρώτη ταινία κινηματογράφου, την «Υφάντρες», η οποία γυρίστηκε στην Αβδέλλα και είναι η πρώτη ταινία που γύρισαν στα Βαλκάνια.
Μέχρι το 1939, οι αδελφοί Μανάκια είχαν τραβήξει περισσότερες από 18.000 φωτογραφίες και γύρισαν περίπου 8.000 μέτρα φιλμ, δημιουργώντας ένα τεράστιο αρχείο που καταγράφει τη ζωή, τις κοινωνικές τάξεις και τα ιστορικά γεγονότα της εποχής. Οι φωτογραφίες τους θεωρούνται αριστουργήματα της εποχής και πολλές βρίσκονται σε μουσεία και συλλογές παγκοσμίως.
Το 1921, ίδρυσαν τον πρώτο κινηματογράφο στο Μοναστήρι, ο οποίος κάηκε το 1939. Το έργο τους αναγνωρίστηκε και από τον διεθνή κινηματογραφικό κόσμο, με τον Θόδωρο Αγγελόπουλο να τους τιμά στην ταινία του «Το Βλέμμα του Οδυσσέα».
