Ασταθές κοινοβουλευτικό έδαφος

LYGEROSΤου Σταύρου Λυγερου

Με τη διαπραγμάτευση για το PSI να είναι ένα βήμα πριν από τη συμφωνία, το κέντρο βάρους μετατοπίζεται στη νέα δανειακή σύμβαση και στο νέο Μνημόνιο που θα τη συνοδεύει. Τα όσα ήρθαν τις τελευταίες ημέρες στη δημοσιότητα για τις απαιτήσεις της τρόικας επιβεβαιώνουν ότι σε γενικές γραμμές το νέο Μνημόνιο θα είναι η ίδια «θεραπεία», με τη διαφορά ότι η δόση θα είναι αυξημένη.

Το πολιτικό έδαφος πάνω στο οποίο πατάει η κυβέρνηση Παπαδήμου εμφανίζει σημάδια αστάθειας. Βλέποντας την εκλογική επιρροή του κόμματός του να μειώνεται λόγω της επιλογής του να ψηφίσει το πρώτο Μνημόνιο και να υποστηρίξει ενεργά την ασκούμενη πολιτική, ο Καρατζαφέρης εμφανίσθηκε απρόθυμος να υπογράψει το δίδυμο νέα δανειακή σύμβαση και νέο Μνημόνιο. Δήλωσε ότι αρκούν η υπογραφή του πρωθυπουργού Παπαδήμου και η ρητή πολιτική δέσμευση των πολιτικών αρχηγών που στηρίζουν την κυβέρνηση.

Η παρέμβαση Καρατζαφέρη έχει σημασία, επειδή κατά κάποιον τρόπο λειτουργεί σαν το εναρκτήριο λάκτισμα για να εκδηλωθούν οι αντιθέσεις που σοβούν στον κυβερνητικό συνασπισμό. Είναι κοινός τόπος ότι ο Σαμαράς δεν έχει καμία επιθυμία να υπογράψει. Ετσι όπως έχει εμπλακεί όμως, του είναι δύσκολο να κάνει πίσω. Ολα δείχνουν ότι θα υποχρεωθεί να πιει όλο το πικρό ποτήρι. Στη Συγγρού βλέπουν ότι παρά την κατάρρευση της πολιτικοεκλογικής επιρροής του ΠΑΣΟΚ, η Ν.Δ. δεν καταφέρνει να εισπράξει, με αποτέλεσμα το δημοσκοπικό ποσοστό της να παραμένει σε σχετικά χαμηλά επίπεδα.

Τα προβλήματα, όμως, δεν περιορίζονται στον ΛΑΟΣ και στη Ν.Δ. Αφενός η μάχη της διαδοχής κι αφετέρου το φάσμα της επικείμενης συντριπτικής ήττας έχουν μετατρέψει το ΠΑΣΟΚ σε κινούμενη άμμο. Η καταψήφιση της διάταξης για τα φαρμακεία δεν ήταν μόνο μια αντίδραση σ’ ένα παράλογο μέτρο. Ούτε μόνο ένα πλήγμα στην υποψηφιότητα του Λοβέρδου για την αρχηγία. Ηταν και μια πράξη πολιτικής εκτόνωσης πολλών βουλευτών. Ηθελαν να αποδείξουν εμπράκτως ότι όταν στην τελευταία κρίσιμη ψηφοφορία έλεγαν πως η ψήφος τους δεν θα πρέπει εφεξής να θεωρείται δεδομένη, το εννοούσαν. Το γεγονός ότι ο Παπανδρέου είναι αρχηγός σε αποδρομή δημιουργεί ένα κενό ηγεσίας, το οποίο διευκολύνει την εκδήλωση τέτοιων τάσεων.

Στο ίδιο πλαίσιο εγγράφεται και η στροφή του Χρυσοχοΐδη. Η δημόσια κριτική του για το Μνημόνιο και η δημόσια ομολογία του ότι δεν το είχε διαβάσει μπορεί να αποπνέουν μια εντύπωση καιροσκοπισμού, αλλά επιβεβαιώνουν αυτό που ήταν εξαρχής ορατό διά γυμνού οφθαλμού: οι πράσινοι υπουργοί και βουλευτές λειτούργησαν σαν κοπάδι με έλλειψη πολιτικής ευθύνης. Και τώρα που και προσωπικά βρίσκονται αντιμέτωποι με τις συνέπειες των πράξεών τους, επιχειρούν με διάφορους τρόπους να διασωθούν.

Το κλίμα αυτό στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΠΑΣΟΚ εγείρει ερωτήματα για τον τρόπο που οι βουλευτές θα αντιδράσουν όταν θα κληθούν να ψηφίσουν το νέο Μνημόνιο. Μέχρι πρότινος, η ηγεσία τούς έθετε αντιμέτωπους με το εκβιαστικό δίλημμα ότι εάν δεν ψηφίσουν αυτό που κάθε φορά τους έφερνε στη Βουλή, η Ελλάδα θα χρεοκοπούσε και δεν θα υπήρχαν χρήματα για να πληρωθούν μισθοί και συντάξεις. Υπό το κράτος του εκβιαστικού αυτού διλήμματος, που κάθε φορά άλλαζε μορφή αλλά όχι περιεχόμενο, πέρασαν όλες οι δέσμες μέτρων, το Μνημόνιο, το Μεσοπρόθεσμο και το πολυνομοσχέδιο του Βενιζέλου.

Σήμερα, το πολιτικό κλίμα έχει διαφοροποιηθεί. Αρκετοί βουλευτές του ΠΑΣΟΚ έχουν φθάσει στα όριά τους και όπως έδειξε η καταψήφιση της διάταξης για τα φαρμακεία, έχουν την τάση να το δείξουν εμπράκτως. Η μεγάλη πλειοψηφία τους, άλλωστε, δεν έχει καμία ρεαλιστική ελπίδα επανεκλογής. Εχοντας, μάλιστα, βιώσει τις αποδοκιμασίες και τους προπηλακισμούς στις εκλογικές περιφέρειές τους, αρχίζουν να κινούνται με κριτήριο την επόμενη μέρα, όταν θα έχουν χάσει την έδρα.

Εκτός αυτού, όμως, υπάρχει και ένας άλλος παράγοντας που κατά μία έννοια τους απελευθερώνει. Μέχρι τον σχηματισμό της κυβέρνησης Παπαδήμου ήταν το ΠΑΣΟΚ που είχε την αποκλειστική ευθύνη για τη διακυβέρνηση του τόπου. Σήμερα, το τοπίο είναι διαφορετικό. Στην κυβέρνηση συμμετέχουν και η Ν.Δ. και ο ΛΑΟΣ. Αυτό σημαίνει ότι η κοινοβουλευτική πλειοψηφία είναι ευρύτατη κι όχι οριακή, όπως ήταν μέχρι πριν από λίγο καιρό. Με άλλα λόγια, οι πράσινοι βουλευτές νιώθουν ότι δεν εξαρτάται αποκλειστικά απ’ αυτούς η ψήφιση του νέου Μνημονίου και κατά συνέπεια έχουν το περιθώριο να διαφοροποιηθούν.

Τα παραπάνω δεν σημαίνουν ότι θα προκύψει μαζική ανταρσία όποτε έρθει το νέο Μνημόνιο στη Βουλή. Σημαίνουν ότι το κοινοβουλευτικό έδαφος, στο οποίο πατάει η κυβέρνηση Παπαδήμου για να περάσει το νέο Μνημόνιο, είναι πιο ασταθές απ’ όσο δείχνει η τεράστια κοινοβουλευτική πλειοψηφία που συγκροτούν από κοινού το ΠΑΣΟΚ, η Ν.Δ. και ο ΛΑΟΣ.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ