Με επιπλέον κόστος για τους Ηπειρώτες φαίνεται πως συνοδεύεται η νέα φάση του εθνικού σχεδιασμού διαχείρισης αποβλήτων, καθώς το σχέδιο για τις μονάδες καύσης μπήκε και επίσημα στο τραπέζι.

Μάλιστα αυτό συμβαίνει εν μέσω Αυγούστου, όπου παραδοσιακά η Ελλάδα κάνει διακοπές, κάτι που δεν μένει ασχολίαστο από φορείς της αυτοδιοίκησης, στην υπόλοιπη χώρα.. Στην Ήπειρο μάλλον ακόμη δεν έχουν αντιληφθεί ούτε ότι η διαβούλευση ξεκίνησε, ούτε ότι λήγει σε χρόνο ρεκόρ!!

Η Γενική Γραμματεία Συντονισμού Διαχείρισης Αποβλήτων του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έθεσε από την 1η Αυγούστου σε διαβούλευση τη Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για τη δημιουργία Δικτύου Μονάδων Ενεργειακής Αξιοποίησης Απορριμμάτων – δηλαδή μονάδων καύσης, που στο εξής θα υποδέχονται υπολείμματα επεξεργασμένων αστικών αποβλήτων (ΑΕΠΥ) από όλη τη χώρα.

Σύμφωνα με το σχέδιο, η Ήπειρος εντάσσεται στη Διαχειριστική Ενότητα 1.2, η οποία περιλαμβάνει και τις Περιφέρειες Δυτικής και Κεντρικής Μακεδονίας, Θεσσαλίας και Ιονίων Νήσων. Η μονάδα καύσης που θα εξυπηρετεί την ενότητα αυτή θα βρίσκεται στην Π.Ε. Κοζάνης, με αποτέλεσμα τα απορρίμματα της Ηπείρου –και ειδικότερα της Μονάδας Ανάκτησης Αποβλήτων Ιωαννίνων (ΜΑΑ)– να πρέπει να μεταφέρονται εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά.

❗ Έντονος προβληματισμός για το κόστος

Η εξέλιξη αυτή προκαλεί εύλογες ανησυχίες για νέα αύξηση του κόστους διαχείρισης απορριμμάτων, καθώς η μεταφορά σε τόσο μεγάλη απόσταση –σε συνδυασμό με την ενεργειακή επεξεργασία– συνεπάγεται επιπλέον επιβάρυνση για τους Δήμους και κατ’ επέκταση για τους πολίτες.

Την ώρα που η Ήπειρος διαθέτει ήδη υποδομές διαχείρισης αποβλήτων και πληρώνει υψηλότατο τέλος για την επεξεργασία τους, η ανάγκη αποστολής του υπολείμματος στην Κοζάνη δημιουργεί νέα δεδομένα. Επιπλέον, η διαβούλευση για τη ΣΜΠΕ δεν διεξάγεται μέσω ανοιχτών ψηφιακών εργαλείων όπως το opengov ή το Ηλεκτρονικό Περιβαλλοντικό Μητρώο, αλλά μέσω αποστολής email, γεγονός που θέτει ζητήματα διαφάνειας και συμμετοχής.

🔍 Τι προβλέπει ο σχεδιασμός

Η ΣΜΠΕ προβλέπει ότι έως το 2030 το ποσοστό των απορριμμάτων που οδηγούνται σε ΧΥΤΥ πρέπει να μειωθεί στο 10%, με το υπόλοιπο να αξιοποιείται ενεργειακά. Η επιλογή της καύσης μέσω τεχνολογιών υψηλής θερμοκρασίας παρουσιάζεται ως η πιο αξιόπιστη μέθοδος ενεργειακής αξιοποίησης, παρά τις αντιδράσεις περιβαλλοντικών οργανώσεων και τις ενστάσεις για τις επιπτώσεις στην υγεία και το περιβάλλον.

🗣️ Η διαβούλευση «στα χαρτιά»

Το κοινό και οι φορείς καλούνται να καταθέσουν παρατηρήσεις μέσα σε 35 ημέρες από την έναρξη της διαβούλευσης, ωστόσο ο τρόπος υποβολής –μέσω email και όχι με δημόσια ανάρτηση– περιορίζει σημαντικά τη δυνατότητα δημόσιου ελέγχου και διαλόγου.