Στη συνεδρίαση της κοινοβουλευτικής Επιτροπής Έρευνας & Τεχνολογίας με θέμα τη Βιοηθική, η βουλευτής Ιωαννίνων της Νέας Αριστεράς, Μερόπη Τζούφη, τόνισε την ανάγκη για ένα σύγχρονο και δημοκρατικό πλαίσιο βιοηθικής, που θα καλύπτει την τεχνητή νοημοσύνη, την υγεία και τα γενετικά δεδομένα. Στην παρέμβασή της ευχαρίστησε τους εισηγητές για τη συμβολή τους σε έναν πλουραλιστικό δημόσιο διάλογο.
«Η βιοηθική είναι ένα σύνθετο πεδίο όπου συναντώνται η επιστήμη, η τεχνολογία, το δίκαιο, η φιλοσοφία αλλά και τα ανθρώπινα δικαιώματα», ανέφερε. «Το ερώτημα είναι πώς προχωρά η κοινωνία μπροστά, χωρίς να αφήνει κανέναν πίσω και χωρίς να θυσιάζει την ανθρώπινη αξιοπρέπεια».
Τέσσερις θεμελιώδεις αρχές
Η κ. Τζούφη υπογράμμισε τέσσερις βασικούς πυλώνες για τη βιοηθική:
- Προτεραιότητα των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, από τα δικαιώματα των ασθενών έως το δικαίωμα της γυναίκας να αποφασίζει για το σώμα της.
- Ισότιμη και δημόσια πρόσβαση στην υγεία και στην αναπαραγωγική φροντίδα, με διαφάνεια, έλεγχο ποιότητας και προστασία των παιδιών που γεννιούνται μέσω υποβοηθούμενης αναπαραγωγής.
- Προστασία προσωπικών και γενετικών δεδομένων, απέναντι σε κινδύνους εμπορευματοποίησης ή χρήσης χωρίς συναίνεση.
- Εμπιστοσύνη στην επιστήμη, ιδιαίτερα μετά τις εμπειρίες της πανδημίας.
Τεχνητή νοημοσύνη και γενετικά δεδομένα
Ιδιαίτερη αναφορά έγινε στη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης στην ιατρική, στη διάγνωση, στη διαχείριση γενετικών δεδομένων και στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Η κ. Τζούφη επισήμανε ότι ενώ οι δυνατότητες είναι σημαντικές, οι κίνδυνοι είναι εξίσου μεγάλοι:
- Αδιαφανείς αλγόριθμοι
- Ζητήματα ιατρικής ευθύνης
- Προκαταλήψεις στα δεδομένα
- Ανεπαρκής πιστοποίηση
- Ιδιωτικοποίηση γενετικής πληροφορίας
«Η χώρα μας χρειάζεται ένα σύγχρονο, δεσμευτικό και δημοκρατικό πλαίσιο για τη βιοηθική της τεχνητής νοημοσύνης», τόνισε, ζητώντας διαφάνεια, προστασία δεδομένων, απαγόρευση διακρίσεων και ουσιαστικό δημόσιο έλεγχο.
Νευροτεχνολογικά εμφυτεύματα και κοινωνικά διλήμματα
Η βουλευτής αναφέρθηκε επίσης στις τεχνολογικές εξελίξεις όπως τα νευροτεχνολογικά εμφυτεύματα, επισημαίνοντας τα κρίσιμα ερωτήματα που θέτουν:
- Ιατρική ευθύνη
- Πρόσβαση και ισότητα
- Κίνδυνος ευγονικής
«Η κοινωνία οφείλει να τα αντιμετωπίσει με σοβαρότητα και δημοκρατικές εγγυήσεις», τόνισε.
Δημόσιος διάλογος και θεσμική λογοδοσία
Κλείνοντας, η κ. Τζούφη υπογράμμισε τη σημασία της ανεξάρτητης και επιστημονικής λειτουργίας της Βουλής και των αρμόδιων επιτροπών, καθώς ο δημόσιος διάλογος για τη βιοηθική αφορά το μέλλον της κοινωνίας και τα δικαιώματα των επόμενων γενεών.