Το πρώτο βήμα για την ανάπλαση της Λαϊκής Αγοράς στην Αγία Μαρίνα και της ευρύτερης περιοχής έγινε με την ολοκλήρωση του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού και την παρουσίαση της πρότασης που έλαβε το πρώτο βραβείο.

Η παρουσίαση έγινε στην Δημοτική Επιτροπή παρουσία του Δημάρχου Θωμά Μπέγκα και όπως τονίστηκε η πρόταση που ξεχώρισε αποπνέει σεβασμό στην ιστορική ταυτότητα της Αγίας Μαρίνας με μια σύγχρονη αρχιτεκτονική προσέγγιση, που εντάσσει αρμονικά τη νέα Δημοτική Αγορά στο ευρύτερο αστικό περιβάλλον, δημιουργώντας ταυτόχρονα νέους χώρους πρασίνου, πολιτισμού και αναψυχής.

Η πρόταση

Σύμφωνα με την περιγραφή της πρότασης της ομάδας που κέρδισε το πρώτο βραβείο και η οποία αποτελείται από τους Φλώριαν Λιάκος, Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, Αλέξιος Βισβίνης, Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, Ειρήνη Ελένη Μαρκαντωνάτου, Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, με συνεργάτες τους Αθανασία Κοκκάλα, Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός,  Παναγιώτη Βασιλάτο, Διπλ. Αρχιτέκτων Μηχανικός, Μανώλης Μάνιο, Διπλ. Πολιτικός Μηχανικός, ο βασικός άξονας της παρέμβασης είναι η διαμπερότητα και η διαφάνεια του συγκροτήματος, που επιτρέπουν τη συνεχή ροή ανθρώπων και οπτικών φυγών μεταξύ εσωτερικού και εξωτερικού χώρου.

Η διάταξη της αγοράς ακολουθεί το περίγραμμα του οικοπέδου, όπως και τα γύρω κτίσματα, χωρίς ωστόσο να διαμορφώνει ένα αδιάλειπτο μέτωπο προς τους παρακείμενους δρόμους. Αντίθετα, στα σημεία όπου οι οδικοί και περιπατητικοί άξονες συναντούν το οικόπεδο, το κτιριακό περίγραμμα «ανοίγει», διαμορφώνοντας διαμπερή περάσματα και εισόδους.

Στην καρδιά του συγκροτήματος, μια υπαίθρια κεντρική πλατεία λειτουργεί ως οργανωτικός και κοινωνικός πυρήνας της αγοράς. Η πλατεία αυτή έχει τόσο πρακτικό όσο και συμβολικό χαρακτήρα: αποτελεί χώρο υποδοχής, συνεύρεσης και φιλοξενίας πολιτιστικών δράσεων, εκδηλώσεων και δημόσιου διαλόγου.

Κατά μήκος των οδών Σολωμού, Αγίας Μαρίνης και Ιατρίδου αναπτύσσονται χρήσεις όπως χώροι εστίασης και αναψυχής, λιανικό εμπόριο και αίθουσα πολλαπλών χρήσεων. Αυτοί οι χώροι λειτουργούν ανεξάρτητα και μπορούν να παραμένουν κλειστοί, χωρίς να εμποδίζουν την ελεύθερη πρόσβαση πεζών στην κεντρική πλατεία της αγοράς,

Στην πλευρά του οικοπέδου που γειτνιάζει με το πάρκο Ηρώων, προβλέπεται ένας διώροφος, ενιαίος χώρος που θα φιλοξενεί τους προσωρινούς παραγωγούς, ο οποίος μπορεί να κλείνει εκτός ωρών λειτουργίας. Ο χώρος αυτός οργανώνεται με πάγκους για την παρουσίαση προϊόντων, αλλά παραμένει ευέλικτος ώστε να φιλοξενεί εκθέσεις, δρώμενα ή άλλες δραστηριότητες, ανάλογα με τις εκάστοτε ανάγκες.

Τέλος, τμήμα της οδού Αγίας Μαρίνας, όπου σήμερα επιτρέπεται η διέλευση και στάθμευση οχημάτων, θα χαρακτηριστεί ως πεζόδρομος, με δυνατότητα διέλευσης οχημάτων μόνο για τους κατοίκους της οδού και για οχήματα έκτακτης ανάγκης. Ως αφετηρία της πεζοδρομημένης διαδρομής ορίζεται η συμβολή οδών Αγίας Μαρίνας και Ιατρίδου και τέρμα της η συμβολή οδών Αγίας Μαρίνας και Μπιζανίου. Το τμήμα της οδού Αγίας Μαρίνας από την οδό Κονίτσης έως την οδό Γκραμπάλας θα παραμείνει λειτουργικό ως δρόμος για διέλευση οχημάτων, που προέρχονται από την οδό Κονίτσης και κατευθύνονται στην οδό Γκραμπάλας.

Η εσωτερική λειτουργική διάταξη της αγοράς ακολουθεί μια ευέλικτη τυπολογία, επιτρέποντας ποικιλία χρήσεων, από μικρά καταστήματα παραγωγών και κρεοπωλεία έως λαϊκές ή υπαίθριες αγορές. Οι εμπορικοί χώροι είναι πλήρως προσβάσιμοι, με διακριτές ζώνες για στάση, κυκλοφορία και παραμονή, ενώ έχουν προβλεφθεί χώροι υγιεινής, αποθήκευσης και ψυκτικοί θάλαμοι.

Επιπλέον, η πρόταση περιλαμβάνει χώρους πολιτιστικών δράσεων, όπως εργαστήρια τοπικών προϊόντων, καθώς και γραφεία διαχείρισης της αγοράς.

Η πρόταση δίνει έμφαση στη σχέση του κτιρίου με το περιβάλλον του, τόσο σε επίπεδο υλικών, όσο και ενεργειακής απόδοσης, μέσω μιας προσεκτικά μελετημένης βιοκλιματικής προσέγγισης. Βασικός στόχος είναι η αειφορική κατασκευή, με σεβασμό στο τοπικό κλίμα, το φυσικό τοπίο και τη μακροπρόθεσμη ανθεκτικότητα του συγκροτήματος.

Ικανοποίηση για τη συμμετοχή και το αποτέλεσμα

Ιδιαίτερα ικανοποιημένος για το αποτέλεσμα του αρχιτεκτονικού διαγωνισμού που αφορά την ανάπλαση της νέας Δημοτικής Αγοράς Ιωαννίνων δήλωσε o δήμαρχος Θωμάς Μπέγκας.

Ο κ. Μπέγκας τόνισε τη σημασία της επιλογής της δημοτικής αρχής να προχωρήσει στη διαδικασία αρχιτεκτονικού διαγωνισμού, για ένα κτίριο-σύμβολο που βρίσκεται σε έναν ιδιαίτερα ευαίσθητο και ιστορικό χώρο.

«Αν σκεφτούμε το σημείο στο οποίο βρίσκεται η αγορά, δίπλα στο Πνευματικό Κέντρο και το Τζαμί της Καλούτσιανης, πιστεύω ότι ορθά επιλέχθηκε η αρχιτεκτονική επίλυση του νέου κτηρίου μέσα από έναν διαγωνισμό. Πάντα πιστεύαμε ότι τα εμβληματικά κτήρια και οι σημαντικοί χώροι σε μια πόλη πρέπει να μελετώνται με αυτόν τον τρόπο», υπογράμμισε ο κ. Μπέγκας, προσθέτοντας ότι το αποτέλεσμα «είναι προϊόν κρίσης μιας αξιόλογης επιτροπής επιστημόνων που προάγει την αισθητική της πόλης».

Ο ίδιος εξέφρασε την πεποίθηση ότι, όταν το έργο υλοποιηθεί, «θα αναβαθμίσει όχι μόνο το συγκεκριμένο σημείο αλλά και τη συνολική πολιτιστική διαδρομή των Ιωαννίνων».

Από την πλευρά του, ο αντιδήμαρχος Προγραμματισμού και πρόεδρος της Δημοτικής Επιτροπής, Θωμάς Γιωτίτσας, αναφέρθηκε στη μεγάλη συμμετοχή αρχιτεκτονικών γραφείων από όλη τη χώρα και στο υψηλό επίπεδο των προτάσεων.

«Υποβλήθηκαν συνολικά 38 προτάσεις και η επιτροπή κατέληξε ομόφωνα στο πρώτο βραβείο», σημείωσε, υπογραμμίζοντας τη σημασία της διαδικασίας και τη συμβολή όλων των εμπλεκομένων.

Όπως εξήγησε, στόχος της μελέτης είναι «η ανάδειξη μιας ολοκληρωμένης παρέμβασης που θα δημιουργεί έναν πολιτιστικό και περιβαλλοντικό διάδρομο, με σύνδεση με το Τζαμί της Καλούτσιανης, το οποίο σύντομα θα είναι ανακαινισμένο και θα ενταχθεί στη διαδρομή».

Εκ μέρους της αντιπολίτευσης ο Γιώργος Αρλέτος τόνισε την ανάγκη να τρέξουν γρήγορα οι διαδικασίες και να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση για την δημοπράτηση του έργου.

Οι οριστικές μελέτες που θα ακολουθήσουν θα βασιστούν στην πρόταση που απέσπασε το πρώτο βραβείο, χωρίς να είναι δεσμευτική για τον Δήμο, ο οποίος μπορεί να προχωρήσει σε επιμέρους αλλαγές. Για τη φάση αυτή, υπάρχει ήδη εξασφαλισμένη χρηματοδότηση από το Υπουργείο Τουρισμού, ενώ η περιοχή παρέμβασης θα εκτείνεται από το Δημαρχείο έως το Τζαμί της Καλούτσιανης.