Μια απόφαση–ορόσημο για τη διαφάνεια και την εύρυθμη λειτουργία των Ενεργειακών Κοινοτήτων ανακοινώθηκε από τη Ρυθμιστική Αρχή Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Η Αρχή, με εκτενή και τεκμηριωμένη ανακοίνωση που δημοσιεύθηκε την προηγούμενη εβδομάδα, προχώρησε σε ερμηνεία των σχετικών διατάξεων της νομοθεσίας, προκειμένου να αντιμετωπιστεί το φαινόμενο της ιδιοκτησιακής συγκέντρωσης που έχει παρατηρηθεί σε ορισμένες Ενεργειακές Κοινότητες και οδηγεί σε κατάχρηση του θεσμού.

Σύμφωνα με τη ΡΑΑΕΥ, η ιδιοκτησιακή συγκέντρωση σε Ενεργειακές Κοινότητες (ΕΚΟΙΝ), Ενεργειακές Κοινότητες Πολιτών (ΕΚΠ) και Κοινότητες Ανανεώσιμης Ενέργειας (ΚΑΕ) αντίκειται στον συνεταιριστικό και μη κερδοσκοπικό χαρακτήρα τους, όπως αυτός προβλέπεται από τη νομοθεσία. Η Αρχή ξεκαθαρίζει ότι τα νομικά πρόσωπα που συμμετέχουν στις κοινότητες αυτές πρέπει να είναι πλήρως ανεξάρτητα μεταξύ τους, χωρίς κοινή διοίκηση ή έμμεση ιδιοκτησιακή σύνδεση μέσω φυσικών ή νομικών προσώπων.

Η ΡΑΑΕΥ επισημαίνει ακόμη ότι διατηρεί τη δυνατότητα ελέγχου του ιδιοκτησιακού καθεστώτος των Ενεργειακών Κοινοτήτων, είτε αυτεπαγγέλτως είτε μετά από καταγγελία, ενώ σε περίπτωση διαπίστωσης παραβάσεων μπορεί να προχωρά ακόμη και σε ανάκληση Βεβαιώσεων ή Αδειών Παραγωγής.

Αφορμή για τη συγκεκριμένη απόφαση αποτέλεσε η κοινή παρέμβαση 22 περιβαλλοντικών οργανώσεων, που κατήγγειλαν κατάχρηση του θεσμικού πλαισίου από Ενεργειακές Κοινότητες οι οποίες λειτουργούν 15 αιολικά πάρκα στα Ακαρνανικά Όρη. Η υπόθεση, την οποία έφερε στο προσκήνιο η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, αποκάλυψε ιδιοκτησιακή συγκέντρωση, καθώς μεγάλο μέρος των μελών των συγκεκριμένων κοινοτήτων ήταν μονοπρόσωπες εταιρείες υπό τον έλεγχο του ίδιου οικονομικού φορέα.

Μέχρι σήμερα, παρά τις επανειλημμένες επισημάνσεις των οργανώσεων, δεν είχε υπάρξει σαφής διοικητική τοποθέτηση για το θέμα. Η πρόσφατη απόφαση της ΡΑΑΕΥ, ωστόσο, βάζει τέλος στην ασάφεια, αποσαφηνίζοντας το νομοθετικό πλαίσιο και επαναφέροντας την ουσία του θεσμού των Ενεργειακών Κοινοτήτων.

Οι 22 περιβαλλοντικές οργανώσεις χαιρετίζουν την παρέμβαση της ΡΑΑΕΥ, χαρακτηρίζοντάς την «θεμελιώδες βήμα για την εξυγίανση του χώρου και την ανάδειξη των πραγματικών ενεργειακών κοινοτήτων». Παράλληλα, ζητούν την άμεση εφαρμογή της απόφασης, αρχής γενομένης από την υπόθεση των Ακαρνανικών, αλλά και τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων από το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, όπως την έκδοση οδηγιών προς τις υπηρεσίες που εμπλέκονται στις διαδικασίες αδειοδότησης έργων ΑΠΕ, ώστε να εντοπίζονται και να αποτρέπονται παρόμοιες καταχρηστικές πρακτικές.

Στις οργανώσεις που συνυπογράφουν συγκαταλέγονται η Greenpeace, το WWF Ελλάς, η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία, η Καλλιστώ, η Εταιρία Προστασίας Πρεσπών, το MEDASSET, το MedINA, το The Green Tank, η Πίνδος Περιβαλλοντική και πλήθος ακόμη φορέων προστασίας της φύσης και της βιοποικιλότητας.