Ένα νέο επιστημονικό έργο που φωτίζει σε βάθος τη φυσιογνωμία της περιοχής των Ιωαννίνων κυκλοφόρησε πρόσφατα, με τίτλο «ΤΟ ΛΕΚΑΝΟΠΕΔΙΟ ΤΩΝ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ — Γεωλογία, Γεωγραφία, Περιβάλλον». Το βιβλίο υπογράφει ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Απόστολος Κατσίκης, και εκδίδεται από την Περιφέρεια Ηπείρου.
Επιστημονική προσέγγιση στο Λεκανοπέδιο
Κεντρική φιλοσοφία του συγγραφέα είναι η συνολική αποτύπωση των γεωλογικών, γεωγραφικών και περιβαλλοντικών χαρακτηριστικών του Λεκανοπέδιο Ιωαννίνων, η παρουσίαση της παλαιογεωγραφικής και γεωλογικής του εξέλιξης, αλλά και η ανάλυση των διεργασιών που έχουν διαμορφώσει το φυσικό του περιβάλλον. Παράλληλα, εξετάζονται οι περιβαλλοντικές πιέσεις που δέχεται η περιοχή, με στόχο την κατανόηση και την ανάδειξη της ανάγκης για βιώσιμη διαχείρισή της.
Το βιβλίο αναπτύσσεται σε οκτώ κεφάλαια:
- Στα δύο πρώτα παρουσιάζονται τα γεωλογικά, γεωγραφικά και περιβαλλοντικά χαρακτηριστικά της Ήπειρος.
- Στο τρίτο κεφάλαιο αναλύεται η παλαιογεωγραφική και γεωλογική εξέλιξη του λεκανοπεδίου.
- Το τέταρτο επικεντρώνεται στις γεωμορφολογικές εμφανίσεις της περιοχής.
- Στο πέμπτο εξετάζεται η κλιμαγεωγραφία, με αναλυτικά μετεωρολογικά και κλιματικά στοιχεία.
- Το έκτο κεφάλαιο αναφέρεται στην υδρόσφαιρα, με ιδιαίτερη έμφαση στη Λίμνη Παμβώτιδα ως καθοριστικό περιβαλλοντικό παράγοντα.
- Το έβδομο αποτυπώνει τα οικοσυστήματα και τους τύπους οικοτόπων που απαντώνται στην περιοχή, με έμφαση στο λιμναίο οικοσύστημα της Παμβώτιδας και τη διαχρονική σχέση του με το αστικό συγκρότημα των Ιωάννινα.
- Το όγδοο κεφάλαιο παρουσιάζει την τρέχουσα οικολογική εικόνα, την ιστορική πορεία των περιβαλλοντικών προβλημάτων και τα αίτια που τα γεννούν, προβάλλοντας την ανάγκη επαναπροσδιορισμού της σχέσης ανθρώπου και φυσικού περιβάλλοντος.
Ο συγγραφέας επισημαίνει ότι η γνώση που περιέχεται στο βιβλίο στοχεύει όχι μόνο στην κατανόηση της αξίας του λεκανοπεδίου, αλλά και στη διαμόρφωση πρακτικών που θα προάγουν την αρμονική συνύπαρξη του ανθρώπου με το φυσικό περιβάλλον, την αποκατάσταση της περιβαλλοντικής ισορροπίας και τον σχεδιασμό ενός βιώσιμου μέλλοντος για την περιοχή.
Ο συγγραφέας
Ο Απόστολος Κατσίκης γεννήθηκε στα Ιωάννινα και αποφοίτησε από το Πρότυπο Γυμνάσιο της Ζωσιμαία Σχολή. Είναι πτυχιούχος του Τμήματος Φυσιογνωσίας και Γεωγραφίας του Εθνικό και Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών και διδάκτωρ του Πανεπιστήμιο Salzburg, όπου ειδικεύτηκε στη Γεωλογία, τη Γεωγραφία και τις Περιβαλλοντικές Επιστήμες.
Υπηρέτησε έως το 2012 ως καθηγητής στο Παιδαγωγικό Τμήμα Δημοτικής Εκπαίδευσης του Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, ενώ υπήρξε ιδρυτής και διευθυντής του «Εργαστηρίου Γεωγραφικής και Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης». Το 2012 ανακηρύχθηκε ομότιμος καθηγητής του ίδιου Πανεπιστημίου. Το επιστημονικό του έργο περιλαμβάνει πλήθος δημοσιεύσεων, άρθρων και ανακοινώσεων, ενώ έχει ασχοληθεί εκτενώς με τη μελέτη του Λεκανοπεδίου Ιωαννίνων και της Λίμνη Παμβώτιδα.
Το νέο του βιβλίο έρχεται να συμπληρώσει έναν μακροχρόνιο κύκλο ερευνών, καταγράφοντας με πληρότητα τα γεωλογικά, γεωγραφικά και περιβαλλοντικά δεδομένα της περιοχής.